Landbouwconjunctuurindex zakt naar nieuw dieptepunt
De Vlaamse landbouwconjunctuurindex is in het voorjaar van 2016 naar een nieuw dieptepunt gezakt. De tevredenheid over de afgelopen zes maanden en het optimisme over de komende zes maanden nemen af. De index strandt daarmee op 62. Bij een waarde van 100 zijn er evenveel negatieve als positieve antwoorden. Uit de index blijkt dat alle deelsectoren het minder goed doen. In de varkenssector heeft 41 procent van de ondervraagden openstaande facturen met verstreken vervaldatum. Bijna 30 procent van de respondenten plant het komende jaar investeringen.
Twee keer per jaar peilt de landbouwconjunctuurindex op basis van een enquête bij de 580 deelnemers aan het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN) naar de stand van zaken in de Vlaamse land- en tuinbouw. Uit de resultaten van dit voorjaar blijkt dat de index een nieuw dieptepunt heeft bereikt. Alle sectoren gaan erop achteruit, maar het zijn vooral de deelsectoren melkvee en varkens die negatief uitblinken.
De index van de akkerbouw zakt van 65 naar 56. De akkerbouwers zijn minder tevreden over de afgelopen zes maanden en ook hun toekomstverwachtingen voor de komende zes maanden verslechteren. Iets meer dan 90 procent gaf aan dat de verkoopprijs de afgelopen zes maanden is gedaald, voor de komende zes maanden verwacht bijna 50 procent nog lagere prijzen. Volgens 63 procent van de akkerbouwers zijn de prijzen voor gewasbescherming licht gestegen en 58 procent verwacht dat de meststoffen wat duurder gaan worden.
Bij de melkveehouders zakt de index verder van 49 naar 45, de laagste Vlaamse index ooit. De ontevredenheid over de voorbije periode (35) en de onzekerheid over de toekomst (55) waren nog nooit zo groot. De melkprijs zakte in februari 2016 naar 25,8 eurocent per kg melk (exclusief toeslag). Dat is 5 eurocent hoger dan het dieptepunt van 2009. Toch melkt men door de hogere productiekosten met verlies, en een structurele verbetering ligt nog niet meteen in het verschiet.
78 procent van de melkveehouders gelooft dat de melkprijs de komende zes maanden verder zal afnemen. 28 procent geeft aan de komende zes maanden meer melk te produceren, terwijl 13 procent zijn productie wil afbouwen. De index bij het vleesvee zakt verder naar 70, maar blijft de hoogste index onder de landbouwsectoren. Zowel het nabije verleden als de nabije toekomst wordt minder goed beoordeeld dan vorig najaar. De meerderheid zegt dat de verkoopprijs is gezakt (83%) en verder gaat zakken (62%). Bijna evenveel vleesveehouders geven aan dat ze hun productie gaan inkrimpen (19%) als gaan uitbreiden (18%).
Ook de varkenssector zakt van dieptepunt (60) naar dieptepunt (56). De varkenshouders zijn heel erg ontevreden over de afgelopen periode (37) en ook de toekomst zien ze niet rooskleurig in (76). Bijna allemaal (92%) zeggen ze dat de verkoopprijs is gedaald, 36 procent denkt dat de neerwaartse trend zal aanhouden en evenveel geeft aan dat de verkoopprijs gaat stijgen. In februari zakte de varkensprijs onder de euro per kilogram, de laagste notering van het afgelopen decennium.
Dezelfde trend in de tuinbouwsectoren: allemaal gaan ze erop achteruit. Telers van groenten in openlucht zien hun index lichtjes afnemen naar 73. Ze zijn iets meer tevreden over de afgelopen zes maanden en iets minder optimistisch voor de nabije toekomst. Bijna 66 procent zegt dat de verkoopprijs is gezakt en volgens 50 procent zal die evolutie zich doorzetten. De index van de sector groenten onder glas zakt verder van 94 naar 90, maar blijft nog steeds de beste van alle deelsectoren. Bijna 62 procent van de respondenten geeft aan dat de prijs van glasgroenten de voorbije zes maanden is gedaald, voor de komende zes maanden denkt 32 procent dat deze verder zal afnemen.
Sierteelt onder glas daalt, door de slechtere toekomstverwachtingen, verder naar 76. 43 procent zegt dat de verkoopprijs de afgelopen zes maanden is gedaald. 32 procent denkt dat dat ook in de toekomst het geval zal zijn. Ook hier waren de lagere energieprijzen in de afgelopen periode kostenbesparend, maar 46 procent denkt dat de energieprijzen de komende zes maanden opnieuw zullen stijgen. De fruitteeltindex tenslotte – de enige deelsector die vorige ronde beter deed – zakt naar 63. Alleen in het najaar van 2014 kwam de index lager uit. De fruittelers zijn minder tevreden over de afgelopen zes maanden en zijn vooral minder optimistisch over de toekomst.
Ondanks de laagconjunctuur ondervonden in de afgelopen zes maanden iets minder land- en tuinbouwers belemmeringen. Het aandeel zakt van 73 procent naar 70 procent. Het aandeel met financiële problemen daalt lichtjes naar 33 procent en beperkingen van overheidswege zakt naar 25 procent. Verder had 31 procent moeilijkheden met de afzet. Door de zachte winter gaf slechts 13 procent aan dat het weer een spelbreker was. Zeven procent had problemen met dier- of plantenziektes. De deelsector fruit heeft het meest te kampen met afzetproblemen (61%). Financiële problemen zijn terug te vinden in de melkvee- en varkenssector (48% en 42%). De akkerbouwsector voelt zich het meest belemmerd door de overheid (41%).
Bijna 30 procent van de respondenten plant het komende jaar investeringen. Dat is vijf procent minder dan vorig jaar. Land- en tuinbouwers willen voornamelijk investeren in gebouwen en installaties (20%) en het machinepark (15%). Ongeveer zeven procent wil grond aankopen. Het aandeel voor investeringen in productie en/of leveringsrechten schommelt rond de vier procent. De deelsector sierteelt onder glas staat aan de top met 51 procent en de varkenssector staat onderaan met 16 procent.
Hoewel meer dan de helft van de respondenten extra inspanningen heeft geleverd om aan de betalingsverplichtingen te voldoen, gaf 25 procent toch aan in maart 2016 openstaande facturen te hebben met verstreken vervaldatum. In 49 procent van de gevallen zijn dat facturen van de veevoederfabrikant, in 18 procent van de gevallen van de loonwerker. In de varkenssector is de betalingsachterstand het grootst. 84 procent van de achterstallige facturen is er afkomstig van een veevoederfabrikant. Ook de hoogste bedragen wat achterstallige betalingen betreft werden in de varkenssector genoteerd.
Lees het rapport hier.
