Landbouwers blijven zelf opdraaien voor wildschade
Limburgse veehouders die hun schapen met een stroomdraad beschermen tegen een wolvenaanval hoeven maar 20 procent van de investering in zo’n omheining zelf te dragen. Wordt er toch een schaap dood gebeten, dan volgt een vergoeding. Het contrast met schade veroorzaakt door bejaagbaar wild zoals everzwijnen is groot. “De procedure is te ingewikkeld en de voorwaarden te zwaar, met als resultaat dat nagenoeg geen enkele landbouwer de afgelopen jaren vergoed werd. Dat moet dringend veranderen”, zegt Boerenbond. Met het oog op de groeiende populatie evers heeft ook het Algemeen Boerensyndicaat zijn buik vol van de excuses waarmee schadeclaims afgewimpeld worden. Draagvlak voor groot wild gaat volgens de landbouwsector hand in hand met een degelijke schaderegeling.
De aanwezigheid van groot wild, waaronder everzwijnen, in Vlaanderen is een feit. Hoeveel everzwijnen er hier precies zijn, weet niemand. De drastische stijging van het aantal schadeclaims voor everzwijnen doet vermoeden dat hun populatie in de provincies Limburg en Antwerpen sterk aangroeit. De Vlaamse overheid staat niet te springen om schade aan landbouwgewassen te vergoeden die veroorzaakt is door bejaagbaar wild zoals everzwijnen. Er bestaat een schaderegeling, maar de voorwaarden zijn volgens de landbouworganisaties zo restrictief dat in bijna geen enkel geval een schadevergoeding bekomen wordt.
In de eerste plaats moet de gedupeerde voorzorgsmaatregelen genomen hebben om schade te voorkomen. Het Agentschap voor Natuur en Bos verwacht van boeren dat ze een stroomdraad rond hun maïsakker plaatsen. Gebeurde dat en deed er zich toch wildschade voor, dan moet de betrokken landbouwer kunnen aantonen dat de everzwijnen afkomstig zijn van een plek waar er niet gejaagd mag worden. “Zeker deze laatste voorwaarde is een heikel punt omdat het quasi niet te bewijzen is dat de everzwijnen uit bos- of natuurreservaten komen, of uit een natuurgebied van een terreinbeheerder of de Vlaamse overheid”, verduidelijkt Boerenbond.
De oorsprong van het probleem situeert zich nochtans daar, zegt ook het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), maar de overpopulatie everzwijnen deint uit en de dieren gaan hun voedsel steeds vaker buiten de bossen zoeken. Het stoot ABS tegen de borst dat de schaderegeling niet coulanter wordt toegepast, wel integendeel. “Er zijn gevallen bekend waarbij een landbouwer schadevergoeding geweigerd werd zelfs al konden de sporen van everzwijnen getraceerd worden tot in een natuurgebied. Een ander schrijnend voorbeeld is dat van de boer die tevergeefs moeite deed om zijn maïsakker te beschermen en te horen kreeg dat drie in plaats van twee stroomdraden nodig waren. De overheid zoekt met andere woorden naar redenen om geen schadevergoeding te moeten betalen.”
Zelfs indien aan alle voorwaarden voldaan is en men recht heeft op een vergoeding, dan nog moeten landbouwers een franchise van 300 euro uit eigen zak betalen. Voor Boerenbond is dit onaanvaardbaar en moet de volledige schade vergoed worden. “We stellen vast dat het huidige systeem van vergoeding voor schade door everzwijnen zijn doel helemaal mist en dat de geleden schade niet vergoed wordt”, stelt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker. “De afgelopen vijf jaar werden ingevolge de huidige regeling in heel Vlaanderen slechts een handvol claims voor schade door bejaagbaar wild, waarvan de overgrote meerderheid everzwijnen, ontvankelijk verklaard. Op die manier worden boeren en burgers ontmoedigd om schadeclaims in te dienen.”
Een overheid die draagvlak wil creëren voor deze dieren zal volgens haar moeten zorgen voor een degelijke schaderegeling met correcte vergoedingen. Het is niet de eerste keer dat Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat dit aankaarten. “Tot dusver is er niets veranderd”, constateert Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat. De wildschade verhalen op jagers vindt hij geen optie omdat landbouwers baat hebben bij een goede verstandhouding. Vandamme rekent er wel op dat jagers, met meer steun vanuit de overheid dan tot op heden, de inspanningen opvoeren. “Het is hen tot dusver niet gelukt om de populatie tot op een aanvaardbaar niveau te verkleinen.”
