Melkveehouderij wordt belangrijker in Oost-Vlaanderen
De website www.provincies.incijfers.be bevat sinds kort ook een hele dataset over landbouw. De tool maakt het mogelijk om snel en eenvoudig landbouwdata op te vragen over gemeenten en provincies en die ook met elkaar te vergelijken. In dit artikel nemen we Oost-Vlaanderen onder de loep. Werd de provincie in 2010 nog gedomineerd door tuinbouw, dan zijn het vandaag de melkveehouders die in Oost-Vlaanderen het mooie weer maken. Hun aantal hield redelijk stand en hun omzet nam de afgelopen jaren een hoge vlucht.
“Een handig werkinstrument voor iedereen die sectorspecifieke communicatie met cijfers wil onderbouwen.” Zo kondigen de provincies aan dat ze het resultaat van hun datavergaring inzake landbouw via www.provincies.incijfers.be ter beschikking stellen. Met de landbouwdata kan je gemakkelijk evoluties in kaart brengen, zowel op het niveau van gemeenten, provincies als het Vlaams gewest. Ook data vergelijken wordt kinderspel.
Na wat rondstruinen blijkt dat zowel het aantal Oost-Vlaamse tuinbouwers – traditioneel sterk vertegenwoordigd in de provincie – als hun omzet de afgelopen jaren gedaald is. In 2010 telde Oost-Vlaanderen 962 tuinbouwbedrijven, goed voor een jaarlijkse omzet van 308 miljoen euro. In 2018 waren nog 570 tuinbouwbedrijven actief, zij draaiden een gezamenlijke omzet van iets meer dan 250 miljoen euro.
Opvallend: hoewel het aantal melkveehouders lichtjes daalde de voorbije acht jaar – van 895 naar 812 – zijn zij wel koploper in omzetstijging in Oost-Vlaanderen. Draaiden de melkveebedrijven gezamenlijk nog een omzet van 186,6 miljoen euro in 2018, dan was dat vorig jaar 241,6 miljoen euro - net onder de jaaromzet van de Oost-Vlaamse tuinbouwbedrijven. De intensivering van de melkveehouderij is dus duidelijk voelbaar in deze provincie.
Wel een constante in het Oost-Vlaams landbouwlandschap: varkens- en kippenstallen. Tussen 2010 en 2018 verdwenen een honderdtal bedrijven, maar de omzet (de hoogste omzet binnen Oost-Vlaanderen) van beide sectoren samen bleef zo goed als gelijk, in 2018 was dat 274 miljoen euro. Op dat vlak is Oost-Vlaanderen een goede afspiegeling van de trends die zich ook op Vlaams niveau doorzetten.
In Oost-Vlaanderen is landbouw goed voor zo’n 54 procent van het landgebruik. Net als in het volledig Vlaams gewest gaat het meeste grondgebruik naar akkerbouw, gevolgd door grasland en tuinbouw. Wat het aantal landbouwdieren betreft, valt vooral de stijging in het aantal leghennen en braadkippen op. Sinds 2010 (4,4 miljoen dieren) namen hun aantallen enkel toe (2018: ongeveer 6 miljoen dieren). Het aantal runderen daalde lichtjes over dezelfde periode, het aantal varkens nam drastischer af.
Ook verstedelijking heeft een impact op het landbouwlandschap in Oost-Vlaanderen. Vergelijken we een sterker verstedelijkte gemeente zoals Gent met een landelijker gebied als Kluisbergen dan zijn er toch wel enkele verschillen die opvallen. Zo wordt in Kluisbergen een kleine 60 procent van het grondgebied gebruikt voor landbouwdoeleinden. In Gent is dit slechts 20 procent. Ook het soort bedrijven is verschillend. In Gent is zo’n 45 procent van de landbouwbedrijven een klein landbouwbedrijf met een jaarlijkse opbrengst lager dan 25.000 euro. In Kluisbergen ligt dat percentage merkelijk lager (23%).
Zelf meer weten over landbouwdata? www.landbouw.incijfers.be
