Meststoffenindustrie is stevig verankerd in België

Driekwart van de meststoffen die in Europa aangewend worden in de land- en tuinbouw worden hier ook gefabriceerd. Gezien de aanwezigheid van kunstmestfabrieken in eigen land en net over de grens in Nederland en Frankrijk hoeven onze boeren zich niet druk te maken over bevoorradingsproblemen. Belgische boeren weten wat ze aan kunstmest hebben – en mochten ze daar aan twijfelen dan is er de nieuwe brochure van sectorfederatie BELFertil, maar zij ervaren ook dat er een stevig prijskaartje kan aan vasthangen. “De prijsvolatiliteit in onze sector is enorm toegenomen, van maximum vijf procent prijsschommeling binnen een jaar tot wel 30-40 procent nu.”
19 oktober 2018  – Laatste update 14 september 2020 14:47
Lees meer over:

Driekwart van de meststoffen die in Europa aangewend worden in de land- en tuinbouw worden hier ook gefabriceerd. Gezien de aanwezigheid van kunstmestfabrieken in eigen land en net over de grens in Nederland en Frankrijk hoeven onze boeren zich niet druk te maken over bevoorradingsproblemen. Belgische boeren weten wat ze aan kunstmest hebben – en mochten ze daar aan twijfelen dan is er de nieuwe brochure van sectorfederatie BELFertil, maar zij ervaren ook dat er een stevig prijskaartje kan aan vasthangen. “De prijsvolatiliteit in onze sector is enorm toegenomen, van maximum vijf procent prijsschommeling binnen een jaar tot wel 30-40 procent nu.”

De minerale meststoffensector was meer dan anderhalve eeuw geleden reeds actief in België. Toen al was Europa dichtbevolkt. De landbouw had nood aan nutriënten om de netto-afvoer van nutriënten uit de bodem te compenseren. Kunstmest bewees zijn toegevoegde waarde. Hoewel minerale meststoffen landbouwers in staat stellen om hun bodems opnieuw aan te vullen met voedingsstoffen die noodzakelijk zijn voor plantengroei, is hun rol en hun belang voor enkele wereldwijde uitdagingen (honger, klimaat, milieu, ...) weinig gekend. Dat geldt ook voor de inspanningen die de industrie hiervoor doet. Voor sectorfederatie BELFertil het sein om de realities van de leden-bedrijven een forum te geven. Het resultaat is de brochure ‘Minerale meststoffen: een essentieel en efficiënt onderdeel in de agrovoedingsketen en in de nutriëntencyclus’.

“Vandaag staan minerale meststoffen in voor wel de helft van de voeding die wij dagelijks nodig hebben. De Belgische meststoffenindustrie levert een bijdrage aan de voedselproductie voor 50 miljoen mensen”, zegt Filip Dejongh van EuroChem Antwerpen. Meststoffen die in eigen land geproduceerd zijn, vinden hun weg naar alle uithoeken van de wereld. Frank Biot van SQM Europe: “SQM is wereldwijd de grootste fabrikant van kaliumnitraat (800.00 ton) en bedient 55 procent van de markt. De binnenlandse consumptie (3.000 ton) stelt niets voor in vergelijking met de 130.000 ton verbruik door de Spaanse glastuinbouw en de 80.000 ton nodig voor Mexico.” Spanje is een grote afzetmarkt door de glastuinbouw die zo alomtegenwoordig is in Almeria. Ook de Turkse glas- of beter plastictuinbouw is een belangrijke afnemer.

Kaliumnitraat in vloeibare vorm is een high-end-meststof voor de tuinbouw, niet te vergelijken met goedkopere kalkammonsalpeter in korrelvorm die akkerbouwers strooien. SQM beschikt over 17 fabrieken om de kaliumnitraat, ook wel kalisalpeter genoemd, te mengen tot samengestelde meststoffen die stikstof, fosfor en kalium bevatten. Tuinders dienen deze meststoffen toe via hun leidingen voor druppelirrigatie in de serre. De kalisalpeter van SQM wordt in Chili geproduceerd. Het is nauw verwant met chilisalpeter, de allereerste minerale meststof die genoemd werd naar zijn vindplaats. Voor de ontwikkeling van het Haber-Boschproces voor de bereiding van ammoniak uit waterstof en stikstof was chilisalpeter een begeerde delfstof.

Ook het in ons land gevestigde Prayon, met sites te Puurs en Engis, maakt wateroplosbare meststoffen maar is gespecialiseerd in fosfaathoudende meststoffen. Het bedrijf fabriceert ook fosforzuren voor de voedingsindustrie. “De markt voor vloeibare meststoffen in de glastuinbouw groeit veel sneller dan de markt voor korrelmeststoffen”, stelt Kurt Verhelst (Prayon) vast. “Met de introductie van hydrocultuur in serres evolueerde voedselproductie van kwantiteits- naar kwaliteitsgericht. Om op een duurzame manier te kunnen beantwoorden aan de hoge normen voor dit nieuwe productiesysteem, moest de meststoffenindustrie zich aanpassen en nieuwe, wateroplosbare producten ontwikkelen. Het basismateriaal werd getransformeerd in een zeer zuiver eindproduct van hoge kwaliteit. Zo zijn er polyfosfaten toegevoegd aan de hydrocultuur die de dragende moleculen vervangen, hoofdzakelijk om de opname van micronutriënten te verhogen en de efficiëntie van technische installaties te verbeteren.”

“Minerale meststoffen kunnen de plantenvoeding optimaliseren en zijn flexibel inzetbaar. Ze passen in alle teeltsystemen en voor alle bedrijfstypes. Het gebruik ervan past in een geïntegreerde bedrijfsvoering en gaat samen met technologische innovaties zoals precisielandbouw”, zegt Wim Pacolet van K+S Kali. Het bedrijf waar hij voor werkt, haalt de ruwe zouten kali, potas en magnesium uit mijnen in Duitsland en Canada. De grootste reserves van de delfstoffen fosfor en kalium bevinden zich niet binnen maar buiten Europa. Daarom houdt BELFertil-voorzitter Jean-Paul Beens (Yara) niet van stoorzenders in het handelsbeleid van Europa. Ook waarschuwt hij voor een groeiend ongelijk speelveld tussen de meststoffenfabrikanten binnen en buiten Europa. “Als sector onderschrijven we de klimaat- en milieudoelstellingen van Europese beleidsmakers, maar buiten de EU gelden niet dezelfde maatstaven.”

Tekorten aan meststoffen leiden tot gebreksymptomen bij planten, kleinere oogsten en honger bij de mens. Teveel meststoffen toedienen aan planten veroorzaakt andere problemen, in de eerste plaats kwaliteitsverlies van de landbouwteelt en uitspoeling van nutriënten naar het water. Het leeuwendeel van de vandaag gebruikte minerale meststoffen zijn producten die ook in de natuur voorkomen. In fabrieken worden ze verwerkt tot evenwichtige plantenvoeding die efficiënt door de gewassen kunnen worden opgenomen. De minerale meststoffensector ziet zichzelf als een essentieel onderdeel van de voedingscyclus.

Door kunstmest in te zetten zijn de graanoogsten in Europa sinds de jaren ’60 verdrievoudigd. Duurzame bemesting gaat uit van de behoefte van bodem en teelt en berust op het principe van de vier O’s: een Optimaal product wordt toegepast in de Optimale dosis op het Optimale tijdstip op de Optimale plaats. “Tussen 1990 en 2014 is de efficiëntie van het stikstofgebruik met maar liefst 75 procent gestegen met behoud van de voedselkwaliteit en een stijgende productiviteit in de landbouw”, benadrukt Peter Jaeken, secretaris-generaal van BELFertil.

De brochure over minerale meststoffen kan je hier lezen. 

Beeld: BELFertil

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek