Mits goede hokverrijking hoeft varkensstaart er niet af
Uit een advies van de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA blijkt het belang van hokverrijking om problemen met staartbijten bij varkens te voorkomen. Bij de keuze van de ‘varkensspeeltjes’ redeneren landbouwers nog te vaak als mens terwijl zij zich in de plaats van het dier moeten stellen. Met het juiste materiaal als tijdverdrijf voor de varkens zijn er in de stal minder problemen met huidletsels en staartbijten. Dat zou het voor een varkenshouder mogelijk maken om het couperen van de biggenstaarten volledig achterwege te laten.
Op vraag van de Europese Commissie boog EFSA zich over de welzijnsvragen die in de varkenshouderij rijzen omtrent staartbijten. Het couperen van de staarten is een mogelijke preventieve maatregel, maar wel één waar nadelen aan verbonden zijn. Met het oog op een beter dierenwelzijn wil de EU het couperen van staarten op termijn volledig zien verdwijnen.
Een korte consultatie van het Varkensloket leert dat de praktijk al sinds 2001 niet meer routinematig mag gebeuren. Vooraleer een varkenshouder mag besluiten om te couperen, moet hij maatregelen treffen om staartbijtgedrag te voorkomen. De term ‘routinematig’ wordt in de verschillende lidstaten anders geïnterpreteerd zodat in de praktijk nog steeds een zeer groot deel van de varkensstaarten verwijderd worden.
Het advies van EFSA past binnen de inspanningen die de Commissie plant om het dierenwelzijn in de varkenshouderij te verbeteren. Om het couperen van staarten achterwege te kunnen laten, moet het risico op staartbijtgedrag nog beter beheerst kunnen worden. EFSA maakte een grondige analyse van het probleem. Het agentschap baseerde zich onder meer op een database met de gegevens van bijna 1.600 Finse varkensbedrijven die de staarten van hun dieren niet couperen. Op die bedrijven werden acht verschillende materialen (o.a. stro, hooi, zaagsel, papier, speeltjes) als hokverrijking gebruikt.
EFSA onderschrijft de nood aan spelmateriaal in varkenshokken opdat de dieren natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Welke speeltjes nodig zijn, varieert naargelang de diergroepen. Zonder hokverrijking is staartbijten maar één van de welzijnsproblemen die opduiken. Het expertenpanel van EFSA stelt voor om bij landbouwers kennis te verspreiden over de functionaliteit van hokverrijking en de risicofactoren voor staartbijten. De beslissingen die een varkenshouder daaromtrent moet nemen, zouden met een ondersteunende tool vereenvoudigd kunnen worden.
Volgens EFSA zijn er indicaties dat varkens op zo’n manier gehuisvest en gemanaged kunnen worden dat het risico op staartbijten niet toeneemt. Verder onderzoek is naar verluidt wel nodig. Op Finse varkensbedrijven bleek vooral het toedienen van stro succesvol.
Meer info: EFSA-advies
Lees ook de folder 'Staartbijten voorkomen zonder couperen'
