MO*-magazine ziet hoe moeilijk boeren het hebben

De coverfoto van de lente-uitgave van Mondiaal Magazine (MO*) zet de toon: een spade in de vorm van een kruis met daaronder de boodschap ‘De boer sterft uit. Hoe voeden we straks 10 miljard mensen?’. De gemiddelde leeftijd van de 500 miljoen boeren wereldwijd is 60 jaar. Werkende armen, noemt MO* ze, en het magazine vraagt zich af wat er nodig is om van kleine boeren opnieuw echte en welvarende voedselproducten te maken. “Wij weten één ding. Als een boer een goed jaar heeft, is dat een ramp omdat er dan van alles te veel is en wij de prijs van overvloed betalen”, klinkt het uit de mond van een Franse melkveehouder.

Als je de productiecijfers van de landbouw bekijkt, is er geen probleem. De productie stijgt maar, zo schrijft MO*-magazine, de boer verdwijnt. Mondiaal Nieuws pakt uit met een landbouwkatern die doet nadenken. De individuele boer zit gekneld in een moeilijke marktsituatie waar hij aan weerskanten prijsnemer is. “Zaden en gewasbeschermingsmiddelen kopen boeren van enkele grote multinationale bedrijven die meer marktmacht hebben omdat ze met zo weinigen zijn. Als boeren hun producten verkopen, staan ze tegenover enkele supermarktketens die hen lage prijzen kunnen opleggen”, zegt Joris Relaes, administrateur-generaal van landbouwonderzoeksinstituut ILVO.

MO* trok naar ILVO op zoek naar de landbouw van morgen en vernam er van onderzoeker Bert Reubens wat agrobosbouw is, en hoe toepasbaar de agro-ecologische principes zijn in een klassiekere soort landbouw. Bloemenranden aanleggen bijvoorbeeld, of de grond na de oogst inzaaien met groenbedekkers. “Ik vind de uitwisseling van kennis en ervaring interessanter dan het opbod ervan”, zegt Reubens. “De kringloop sluiten, zo weinig mogelijk verloren laten gaan, is een uitgangspunt dat ook de gangbare landbouwer enkel voordeel oplevert.”

Landbouwmodellen met elkaar confronteren, doet MO* onder meer met het artikel over de juridische escapades van Monsanto. Kunstenaar Mathieu Asselin maakte een fotoboek over de multinational. Asselin gelooft niet dat het Monsanto om de boer gaat, en heeft het over de rechtszaken die het bedrijf aanspant tegen boeren voor het gebruik van zaaizaden die onder hun patent vallen. Zijn ‘fotografisch onderzoek’ naar lobbypraktijken en vervuilde bedrijfssites in de Verenigde Staten is nog tot 10 juni te zien in het Antwerpse Fotomuseum.

Confronterend is ook het beeld van de witte kruisen voor de basiliek Sainte-Anne d’Auray, naamloze graven voor de naamloze Franse boeren die in 2015 uit het leven stapten, of het artikel dat herinnert aan de honderdduizenden hongerdoden in de jaren 1984-1985 in Ethiopië. Wie na het lezen van het magazine wil nadenken en debatteren over landbouw kan woensdagavond naar het Vlaams-Nederlands Huis deBuren in Brussel komen. Worden daar verwacht om het debat over landbouw aan te zwengelen: docente agroecologie Marjolein Visser (ULB), CSA-boer Tom Troonbeeckx en onderzoekster Tessa Avermaete (KU Leuven), co-auteur van het boek ‘Wat met ons Voedsel?’.