Nederland wil asbestdaken sneller dan Vlaanderen kwijt

In Nederland worden asbestdaken verboden in 2024. Nieuw en verontrustend onderzoek doet onze noorderburen zoveel haast maken. Radio 1 nodigde Jan Verheyen van afvalstoffenmaatschappij OVAM uit om het Vlaamse afbouwplan voor asbest toe te lichten. Tegen 2040 moet al het asbesthoudend materiaal hier verdwenen zijn, het meest gevaarlijke eerst. Momenteel krijgt erg schadelijk asbestafval, waarmee bijvoorbeeld opritten en tuinpaden verhard werden, prioriteit. In een tweede fase viseert de overheid onder andere isolatiemateriaal omdat losse asbestvezels gevaarlijk zijn. Minder dringend zijn de asbest golfplaten die op talloze daken liggen omdat ze vaak nog in goede staat verkeren.

Onze noorderburen willen zo snel mogelijk verlost geraken van asbest, ook van de golfplaten waarvan men vaak denkt dat ze onschuldig zijn zolang ze in goede staat verkeren. Nederlands onderzoek wees echter uit dat de bodem rondom de meeste asbestdaken ernstig vervuild is omdat de vezels na verloop van tijd toch losraken. Dat komt door het eroderen van de golfplaten onder invloed van ouderdom en weersomstandigheden, iets wat eerder al door Vlaams onderzoek aangetoond was. Onze noorderburen zullen grotendeels zelf moeten opdraaien voor de verwijdering van de golfplaten, ten laatste tegen 2024. Dat zal vooral boeren een hoop geld kosten. Zo’n driekwart van de asbestdaken in Nederland zou te vinden zijn bij landbouwbedrijven.

Vlaanderen maakt minder haast met de verwijdering van asbestdaken omdat andere toepassingen van asbest gevaarlijker worden geacht en prioriteit krijgen. Het gaat in de eerste plaats over het asbesthoudend afval. Toen men de gevaren van asbest nog niet kende, gebruikte men dat als goedkope verharding van onder meer opritten en tuinpaden. In fase twee van het afbouwplan van OVAM verschuift de focus naar isolatiemateriaal omdat de vezels gemakkelijk kunnen loskomen.

Bij hecht gebonden asbest zoals golfplaten is dat gevaar kleiner. De verwijdering van asbestdaken en gevelleien is daarom minder urgent. Het gaat ook om zo’n grote hoeveelheid in Vlaanderen dat je het niet op één-twee-drie kan verwijderen. Maar tegen 2040 moeten de vermaledijde golfplaten net als andere asbestmaterialen verdwenen zijn. Golfplaten waarin de asbest met cement gebonden zit, mag je vanwege het kleine gezondheidsrisico zelf verwijderen en kan je in kleine hoeveelheden gratis kwijt op het containerpark. Dakbedekking in slechtere staat laat je beter door een aannemer verwijderen.

Beluister het fragment op Radio 1.