“Neem zonnebrand op in brede weersverzekering"

De zonnebrand waarmee veel fruittelers momenteel te kampen hebben moet erkend worden als ramp. Daarvoor pleiten zowel het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) als Europarlementslid Hilde Vautmans (Open VLD). “De toestand is zo ernstig dat het risico bestaat dat het fruit zelfs niet meer gebruikt kan worden voor sappen of moes", klinkt het. Beide vragen ook een bijsturing van de gedekte risico’s in de brede weersverzekering. Zonnebrand valt er op dit moment niet onder.

Voor fruitbedrijf D’Haemer in Pepingen is het niet de eerste keer dat ze te maken krijgen met zonnebrand. “Maar zo extreem is het nog nooit geweest, het is nooit gezien”, vertelt Tom D’Haemer in een reportage van RingTV. “Op enkele dagen tijd is al het werk van een volledig jaar verloren.” Hij schat dat de helft van de oogst vernield is door de zonnebrand. “Het is precies alsof je de appel op de kookplaat zou laten liggen. Aan één zijde zijn ze hard verbrand door de zonnestralen. Vanbinnen zijn ze kapot, waardoor we er eigenlijk niets meer mee kunnen doen.”

 

ABS kreeg ondertussen verschillende meldingen binnen van zonnebrand door de hittegolf van de afgelopen dagen. “Door de extreem hoge temperaturen krijgen de vruchten het veel te warm aan de boom, waardoor ze eigenlijk beginnen te koken”, vertelt ABS-voorzitter Hendrik Vandamme. “Niet alleen het uitzicht oogt wansmakelijk, ook de smaak wordt aangetast. In die mate zelfs dat het maken van sappen en appelmoes niet meer mogelijk is. Fruit met zonnebrand is volledig verloren.”

 

Ook vorig jaar was het ontzettend warm en hadden veel vruchten last van zonnebrand. “We krijgen te horen van een aantal fruittelers dat ze verwachten dat de schade dit jaar vergelijkbaar zal zijn met die van 2019”, meldt Vandamme. Volgens ABS wordt de schade door zonnebrand nog groter door de warme nachten en door de verschillende captatieverboden die van kracht zijn.

 

Het KMI bestempelde de hitte van vorige zomer als “uitzonderlijk” waardoor de zonnebrand en droogte erkend werden als landbouwramp. De Vlaamse regering trok toen 20,7 miljoen euro uit.“Wij zullen bij Vlaams minister voor Landbouw Hilde Crevits aandringen om de procedure voor erkenning tot ramp op te starten”, aldus Vandamme.

 

Zonnebrand is een recent fenomeen van de laatste jaren en is niet opgenomen in de brede weersverzekering, in tegenstelling tot vorst of droogte. “Een bijsturing van de gedekte risico’s, speciaal voor fruit, dringt zich op”, stelt Vandamme. Ook Europarlementslid Hilde Vautmans pleit ervoor om de evaluatie van de brede weersverzekering te vervroegen. Momenteel is die voorzien voor 2025. “Maar de vele getroffen telers kunnen zo lang niet wachten”, zegt ze. “We moeten zo snel mogelijk op politiek niveau tot die evaluatie overgaan, zeker nu zonnebrand voor het tweede jaar op rij genadeloos toeslaat."

 

Daarnaast stuurt ABS ook aan op een snelle activering van de schattingscommissies om de schade op te meten. Ook Vautmans trekt mee aan de kar. Ze kreeg vanuit haar thuisbasis in Sint-Truiden veel berichten en foto’s van de verbrande appelen en peren. “De omvang van de schade lijkt op het eerste zicht groot”, zegt ze. “Daarom is het belangrijk dat de schadecommissies in alle getroffen steden en gemeenten zo snel mogelijk op pad worden gestuurd om de schade vast te stellen en in kaart te brengen. Enkel zo kunnen we een betrouwbaar overzicht krijgen van de omvang van de zonnebrand.”

 

Crevits: "Schade moet duidelijk zijn om hitte te erkennen als ramp"

 

Vlaams Landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) bevestigt dat er eerst duidelijkheid moet komen over de schade via een schadecommissie of experts. "Sinds 1 januari 2020 werd het landbouwrampenfonds vervangen door de brede weersverzekering. Erkenning van rampen waarbij schade aan teelten is opgetreden, is wel geïntegreerd in het algemeen rampenfonds, dat onder de bevoegdheid van minister-president Jambon valt", legt ze uit. "Dit fonds komt in 2020 nog tussen als de landbouwer minstens voor 25 procent van zijn bedrijfsareaal verzekerd is via de brede weersverzekering én indien de omstandigheden erkend worden als ramp."