Nepproces Monsanto voor misdaden tegen milieu

Van 14 tot 16 oktober vindt in het Nederlandse Den Haag het internationale Monsanto Tribunaal plaats. Dit is een internationaal initiatief van het maatschappelijk middenveld. Vijf rechters horen er 30 getuigen en deskundigen uit vijf continenten om nadien te oordelen of Monsanto de rechten van mens en milieu heeft geschonden en verantwoordelijk is voor ecocide. Hoewel het proces nep is, is de belangstelling ervoor groot. “Het kan Monsanto een emotionele tik uitdelen”, zegt voormalig VN-rapporteur voor het recht op voedsel Olivier De Schutter.

De keuze om het Monsanto Tribunaal in Den Haag te laten doorgaan, is niet toevallig. Het internationaal strafhof in Den Haag is immers bevoegd om te oordelen over misdaden tegen de menselijkheid. Heel wat organisaties zijn al langer vragende partij om het strafhof niet alleen bevoegdheid te geven om te oordelen over genocide, maar ook over ecocide. Dit is het strafbaar maken van ingrijpende misdrijven tegen het klimaat. Het Monsanto Tribunaal is voor de initiatiefnemers een test of het haalbaar is om dit op te nemen in het internationaal recht.

Een jury van vijf rechters moet zich over diverse vragen buigen: Heeft het bedrijf het recht op een veilige, schone, gezonde en duurzame omgeving geschonden?, Heeft het bedrijf het recht op voeding geschonden?, enz. Een van de rechters die zich over de zaak-Monsanto buigen, is Françoise Tulkens. Twaalf jaar lang was ze de Belgische rechter aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. De slachtoffers die aan bod komen, zijn onder meer boeren die zich benadeeld voelen door de praktijken van Monsanto.

De multinational weigert evenwel deel te nemen aan het proces. “De Inquisitie heeft ook nooit iemand vrijgesproken”, zegt woordvoerder Brandon Mitchener in De Standaard. “Dit is gewoon een pr-stunt.” In een open brief, geschreven naar aanleiding van het nep-proces, belooft het mensenrechtencomité van Monsanto om te luisteren naar de bezorgdheden, “maar niet in die valse Nederlandse rechtszaal”.

Het Monsanto Tribunaal, zoals de actievoerders het noemen, zal geen veroordeling uitspreken maar een advies schrijven. “Dat spreekt zich uit over de wettelijke aspecten. Het doel is om daarmee advocaten en slachtoffers die échte rechtszaken tegen agrogiganten voeren juridische steun te geven”, klinkt het.