Ook zonder faillissementen is fruitteelt er erg aan toe

Voor de tweede dag op rij komt fruitteelt prominent aan bod in Het Belang van Limburg. Ditmaal gaat het over de financiële problemen van telers. “De faillissementen kan je op één hand tellen”, zegt KBC-landbouweconoom Jan Leyten, “maar feit is dat de crisis nog nooit zo erg is geweest.” Wim Vranken van Crelan verwijst naar het zeer lage ondernemersvertrouwen in de sector zoals dat bleek uit de vertrouwensindex van de bank. Die enquête dateert van april, dus van voor de storm die in Haspengouw zware schade aanrichtte.

De perenpluk is dit seizoen gestart onder een slecht gesternte. Voor het derde jaar is de grens met Rusland officieel dicht. Belgisch fruit het land van Poetin insmokkelen via de buurlanden lukt bijna niet meer. Op de koop toe heeft de storm van juni in Sint-Truiden veel fruit vernield. Voor 2.546 hectare aan landbouwpercelen is aangifte gedaan bij het Rampenfonds en daar zijn veel fruitpercelen bij. De hagelschade op het fruit is groot maar die wordt niet vergoed door het overheidsfonds. Een teler mag alleen hopen op een vergoeding voor omgewaaide bomen en voor materiaal. Tegen hagelschade zou hij zich moeten verzekeren maar dat kost veel geld en helemaal ingedekt ben je niet.

Het Belang van Limburg trekt daaruit de conclusie dat fruittelers het financieel nog nooit zo moeilijk hadden. Faillissementen zijn in de sector nog altijd zeldzaam maar telers zouden wel hun toevlucht nemen tot de verkoop van grond. “Een boer zal altijd eerst zijn eigen reserves aanspreken alvorens hij een bank om hulp vraagt”, zegt Wim Vranken van Crelan. In de fruitstreek doet het verhaal de ronde dat privé-investeerders grond opkopen, “maar dat gebeurt in elk geval niet structureel”, weerleggen zowel KBC als Crelan.

Als iemand zijn plantages verkoopt, dan gaat die grond meestal naar andere telers die wat beter bij kas zitten. Een bankier uit Zuid-Limburg die veel te maken heeft met fruittelers legt uit hoe het werkt. “Je hebt bijvoorbeeld een plantage van 20 hectare, daar verkoop je dan vijf hectare van. Als het over een goed onderhouden perenplantage gaat, is die 50.000 euro per hectare waard, soms zelfs al eens 60.000 euro. Met die 250.000 euro kan je dus alweer een tijdje voort”, zegt de bankier.

Hij vervolgt: “De verkoper kan die grond ook pachten van de nieuwe eigenaars zodat niemand iets merkt van de eigendomswissel. Het zijn vooral de appeltelers die in de problemen zitten. Een hectare appels is ook minder waard, daarvoor krijg je tussen de 35.000 en de 40.000 euro. Maar het financiële verschil tussen het ene en het andere bedrijf is zeer groot en vaak heeft dit te maken met de manier waarop het wordt geleid.”