Parlement neemt kennis van klimaatinspanningen landbouw
Tijdens de gedachtewisseling in het Vlaams Parlement over het klimaatbeleid zei minister Joke Schauvliege dat alle sectoren richting 2030 met nieuwe inspanningen moeten komen, en gaf ze toelichting bij hetgeen de landbouw reeds doet. Zo verwees ze naar het stijgend aantal kleinschalige vergisters op melkveebedrijven, en meer in het algemeen naar de acties vanuit Enerpedia om landbouwers aan te zetten tot energiebesparing en de productie van hernieuwbare energie. De Vlaamse landbouw produceert steeds efficiënter, en bijgevolg ook klimaatvriendelijker per eenheid product. De stijging van de veestapel doet daar niet veel aan af: “Er zijn minder varkens en vleesvee en weliswaar meer kippen, maar die hebben minder impact dan herkauwers.”
Na de inspirerende Vlaamse Klimaattop in Gent en het mondiale engagement op de klimaattop in Parijs maakte het Vlaams Parlement samen met bevoegd minister Joke Schauvliege een stand van zaken op van het regionale klimaatbeleid. Op vraag van de minister hebben de verschillende beleidsdomeinen de maatregelen opgesomd die reeds in voege zijn of op stapel staan. “Dat volstond absoluut niet om de noodzakelijke emissiereductie van broeikasgassen tegen 2030 te realiseren”, windt Schauvliege er geen doekjes om. Daarom heb ik de collega-ministers gevraagd om bijkomende voorstellen te formuleren waarmee we onze doelstelling wél kunnen halen.” Bij de samenstelling van het klimaatplan voor de periode 2021-2030 zullen opnieuw alle stakeholders betrokken worden.
Vlaanderen moet richting 2020 in de sectoren die niet onderworpen zijn aan de handel in emissierechten de CO2-uitstoot met 15,7 procent reduceren ten opzichte van 2005. Vanzelfsprekend is dat niet want in 2015 en 2016 steeg de CO2-uitstoot opnieuw na de uitzonderlijk zachte winter in 2014. De grotere emissie wordt dus voornamelijk veroorzaakt door het extra verwarmen van gebouwen, wat gelijkstond met een extra uitstoot van 1,3 miljoen ton CO2 extra.
Bijkomende maatregelen zijn nodig op vlak van transport, gebouwen en – in mindere mate – ook landbouw. De vaststelling dat de uitstoot hoger is na een strengere winter bewijst volgens Schauvliege dat Vlaanderen een juiste keuze maakt door sterk in te zetten op de isolatie van gebouwen. Dat het resultaat van al die maatregelen nog niet zichtbaar is in de meest recente cijfers van de CO2-uitstoot (2016) vindt ze logisch aangezien een aantal maatregelen maar recent zijn uitgerold.
Over welke maatregelen heeft de minister het? En wat hebben ze om het lijf, uitgedrukt in CO2-equivalenten dat er mee bespaard wordt? “Een voorbeeld, de combipremie voor spouwmuurisolatie en dubbelrendementsglas kan voor gans Vlaanderen resulteren in een CO2-besparing van 3.000 ton. De samenwerking van 15 landbouwproefcentra rond energie onder de noemer Enerpedia ontvangt sinds 2014 financiering van het Vlaams Klimaatfonds. Daarmee wordt de landbouw geholpen om 68.000 ton CO2-equivalenten te besparen. Kleinschalige vergistingsinstallaties, die je vooral op melkveebedrijven aantreft, staan in voor een CO2-besparing van 16.000 ton.”
De resolutie voor een sterk Vlaams Klimaatbeleid bevat 26 aanbevelingen voor landbouw om het klimaat een dienst kan bewijzen. Minister Schauvliege onderscheidt een handvol grote thema’s: de emissie verkleinen, landbouwbodems als CO2-buffer, alternatieven voor importsoja en meer in het algemeen klimaatwinst boeken via het diervoeder, een betere valorisatie van nevenstromen en, tot slot, Vlaamse kennis inzetten om mondiale de uitstoot van landbouw te verkleinen. Niet altijd gaat het dus om maatregelen of doelstellingen voor landbouwbedrijven. Ook stroomop- en afwaarts in de voedselketen moet men in (klimaat)actie schieten.
Om klimaatmaatregelen in de agrovoedingsindustrie ingang te doen vinden, hanteert Vlaanderen een stimulerend beleid. Dat uit zich in projectsteun (VLAIO), steun voor operationele groepen, investeringssteun voor landbouw- en andere bedrijven, demonstratietrajecten, enz. Minister Schauvliege kijkt niet alleen naar landbouw voor een verdere emissiereductie richting 2030, maar gelooft ook dat landbouw CO2 kan helpen bufferen. In 2018 worden de mogelijkheden van koolstofopslag in landbouwbodems grondig onderzocht, en zullen stimuli uitgewerkt worden om landbouwers aan te zetten tot een beter bodembeheer.
