Plaagdruk buxusmot neemt af

Goed nieuws voor liefhebbers van groene tuinen: kaalgevreten buxusstruiken behoren tot het verleden. “De buxusmot zal wellicht nooit verdwijnen, maar voor het eerst sinds zijn komst neemt de plaagdruk af”, klinkt het bij ILVO, het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek. “Kaalgevreten planten blijken zich bovendien goed te herstellen en beheersing van de plaag is perfect haalbaar, mits goed getimede acties.” In april betekent dat een goede snoeibeurt en wekelijks visuele controle van de planten.

De buxusmot is een plaag uit Oost-Azië die via Duitsland in 2010 België bereikte en zich razendsnel verspreidde over het land. De vlinder zelf is mooi, maar de rups is vraatzuchtig en kan een volledige buxusplant in sneltempo kaalvreten. Om de nieuwe plaag beter te leren kennen en buxusliefhebbers correct te informeren, werd in 2018 een onderzoeksproject opgestart.

Onderzoekscentra ILVO en het Proefcentrum Sierteelt (PCS) volgden gedurende twee jaar de levenscyclus van de buxusmot op en testten diverse bestrijdingstechnieken. Landelijke Gilden en de sierteelt- en groenfederatie AVBS vertaalden de verworven kennis naar praktische tips voor tuineigenaars op www.SOSbuxusmot.be. Ruim 20.000 Vlamingen registreerden zich om de laatste nieuwtjes en waarschuwingen te ontvangen via mail.

Twee jaar na de start van het onderzoek stellen ILVO en PCS vast dat de plaagdruk op de meeste plaatsen lijkt af te nemen. “De oorzaak hiervan ligt voor de hand: er is minder buxus en dus ook minder voedsel voor de rupsen, en de planten die nog overblijven worden goed onderhouden en beschermd door hun eigenaars”, zegt ILVO-onderzoeker Jochem Bonte.” Dezelfde tendens naar kleinere buxusmotpopulaties wordt ook in onze buurlanden waargenomen, zoals in Nederland.”

Helemaal verdwijnen zal de buxusmot niet meer, maar volledig kaalgevreten struiken behoren tot het verleden. Mits een correcte en efficiënte aanpak kan de plaag immers goed onder controle blijven. De motten zelf zijn moeilijk te bestrijden, maar de jonge rupsen niet. “De rupsen komen voor in april, juli en september”, legt Hanne Denaeghel van het PCS uit. “Ga tijdens die maanden wekelijks visueel na of er rupsen in jouw buxusplanten actief zijn. Observeren is immers de sleutel tot een goede beheersingsstrategie.”

Dankzij een nieuw opgericht regionaal verspreid netwerk van burger-waarnemers, kunnen de onderzoekers nu nog beter en gedetailleerder de verspreiding van de buxusmot opvolgen. De waarnemers zullen op vrijwillige basis wekelijks in hun buxusplanten speuren naar de buxusmot en haar rupsen, en hun bevindingen doorgeven aan het SOSbuxusmot-team. “Hierdoor kunnen we vanaf nu ook advies verlenen over het juiste beheersingstijdstip op maat van elke regio”, zegt Marleen Van Der Velden van Landelijke Gilden. “Dat regionale aspect is zeer belangrijk. Kleine variaties in temperatuur kunnen immers impact hebben op de activiteit van de buxusmot, en ingrijpen op het juiste tijdstip is cruciaal voor een goede beheersing.”

• Stap 1: snoeien en snoeiafval laten composteren

• Stap 2: biologische bestrijding

• Stap 3 (indien nodig): chemische bestrijding

• Stap 4: geduld, de plant herstelt zich

• Stap 5 (indien nodig): kies een andere buxussoort