Recorddaling van antibioticagebruik bij dieren

In 2018 werd de grootste reductie in het gebruik van antibiotica in de diergeneeskunde verwezenlijkt sinds 2011. “Het merendeel van de in 2018 genoteerde resultaten zijn erg positief met een daling in het totale gebruik van antibiotica met 12,8 procent ten opzichte van 2017”, verduidelijkt Jeroen Dewulf, voorzitter van het kenniscentrum inzake antibioticagebruik en resistentie bij dieren (AMCRA). Ondanks de forse daling, is de doelstelling om het totale antibioticagebruik met de helft terug te dringen, nog niet gehaald. “Op dit moment bedraagt de totale reductie 35,4 procent. Er is zeker nog werk aan de winkel. Maar ik ben ervan overtuigd dat die doelstelling gehaald kan worden. We blijven daarvoor inspanningen leveren."

Antibioticaresistentie vormt wereldwijd een enorme uitdaging voor de volks- en dierengezondheid. In antwoord op dit risico werden ambitieuze reductiedoelstellingen gedefinieerd voor het gebruik van antibiotica bij dieren met 2011 als referentiejaar. “Die doelstelling staan opgetekend in ons ‘Visie 2020’-plan”, aldus Jeroen Dewulf, voorzitter van AMCRA. “In 2020 willen we het totale antibioticagebruik met de helft verminderen en het gebruik van kritisch belangrijke antibiotica met 75 procent doen dalen. Voor de met antibiotica gemedicineerde voeders werd als doelstelling een daling van 50 procent opgesteld, te behalen tegen eind 2017.” Op 30 juni 2016 werden deze doelstellingen onderschreven door de federale overheid en 16 sectororganisaties.

Twee van de drie doelstellingen zijn intussen behaald. “Het gebruik van gemedicineerde voeders werd al met 69,8 procent verminderd tegenover 2011”, stelt Jeroen Dewulf. “Ook het gebruik van de kritisch belangrijke antibiotica werd gereduceerd met 79,1 procent sinds 2011.” AMCRA stelt echter vast dat er in 2018 wel meer kritisch belangrijke antibiotica werden gebruikt (+34,4%) dan in 2017. “Deze stijging is te wijten aan een toegenomen gebruik van flumequine in de braadkippen- en vleeskalverensector”, verduidelijkt Jeroen Dewulf. “In absolute cijfers blijft het om kleine aantallen gaan. De gebruikers zijn daar op aangesproken en we zijn ervan overtuigd dat dit een accident de parcours is.”

Nieuw in 2018 is de publicatie van de antibioticagebruiksgegevens verzameld op niveau van de individuele veehouderij voor de varkens-, vleeskalveren-, braadkippen- en leghennensector. Deze gegevens worden verzameld in de centrale databank Sanitel-Med, dankzij registratie ervan door de dierenartsen. “Voor de varkenssector kon hier reeds uit afgeleid worden dat er, dankzij dit benchmarkingsysteem, een afname in het gebruik van antibiotica is”, verduidelijkt Fabiana Dal Pozzo, coördinator van AMCRA. “Het benchmarken laat toe om meer bewustzijn te creëren bij veehouders en dierenartsen. We geloven er sterk in dat dit een positieve invloed zal hebben om een verdere afname in het totale antibioticagebruik te bereiken.”

De jarenlange daling van het gebruik van kritisch belangrijke antibiotica heeft wel al geleid tot een duidelijke afname van resistentie tegen deze antibiotica. “De daling is in grote mate toe te schrijven aan de varkenssector”, zegt Jeroen Dewulf. “In de sectoren van de braadkippen en vleeskalveren zien we juist een stijging van het gebruik van antibiotica. Dat is niet dramatisch, maar het is wel een aandachtspunt. We hebben de sectoren daarop aangesproken.”

De resistentie tegen frequent gebruikte antibiotica blijft echter even hoog als in 2011. “Het is daarom fundamenteel belangrijk om blijvende inspanningen te leveren”, klinkt het. De bereikte dalingen tonen aan dat de samenwerking tussen AMCRA, de overheden en alle organisaties die het convenant hebben onderschreven, tot concrete en positieve resultaten leidt. “Dit is een extra motivatie voor alle betrokken partijen die zich engageren om hun inspanningen verder te zetten voor een verminderd en duurzaam gebruik van antibiotica bij dieren in de strijd tegen antibioticaresistentie”, besluit Jeroen Dewulf.

Het volledige rapport kan je hier lezen.
VILT TeeVee maakte onlangs een reportage over antibioticareductie, bekijk ze hier.