Regen wist de aangerichte schade op de velden niet uit

Landbouwers prijzen zich gelukkig dat de extreme hitte voorbij is en het eindelijk wou regenen op veel plaatsen. “Daarmee zijn alle ontstane problemen niet van de baan”, merkt het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) op. Aan Vlaams landbouwminister Koen Van den Heuvel stelde de organisatie een aantal maatregelen voor die akkerbouwers, tuinders en veehouders kunnen helpen. Om te beginnen, is er de vraag om een verhoogde en versnelde uitbetaling van de Europese inkomenssteun. Dat is een vraag die ook uitgaat van Boerenbond, en de Europese Commissie staat dat toe. Andere maatregelen behelzen een lagere grondwaterheffing en versoepelingen die toelaten om het tekort aan ruwvoeder op rundveebedrijven op te lossen.

Van aardappelen die in de grond ‘gekookt’ zijn tot velden met erwtjes en boontjes die niet geoogst kunnen worden voor de conservenindustrie: landbouwers maken nog volop de balans op van de schade door de hitte en droogte. “Wij krijgen dagelijks signalen van boeren die schade leden. Aardappelen, maïs, gras en groenten stopten met groeien en rijpen versneld af of ontwikkelen zich niet meer verder. Hardfruit leed op de heetste dag grote schade door zonnebrand. En veehouders leden verliezen door sterfte en moeten nu al hun wintervoorraad voeder aanspreken”, schetst het Algemeen Boerensyndicaat de problemen. Daarom klopte de organisatie aan bij Vlaams minister Koen Van den Heuvel met de zeer dringende vraag om snel maatregelen te nemen.

Het maatregelenpakket dat ABS voorstelt, is een mix van landbouwkundige en economische maatregelen. Om het tekort aan ruwvoeder op rundveebedrijven te verhelpen, suggereert de landbouworganisatie om de vergroeningsverplichtingen te versoepelen zodat een voedergewas als gras ingezaaid kan worden. Andere mogelijke oplossingen in dat verband zijn de toelating om nateelten en vanggewassen als voedergewas te gebruiken, en het mogen vernieuwen van een verdorde grasmat in het najaar. Vanwege het risico op uitspoeling van stikstof mag dat normaliter op lichte gronden enkel in het voorjaar, maar ABS wijst erop dat een nieuwe graszode dit najaar de niet-benutte nutriënten beter zal opnemen.

Om financieel de hoogste nood te ledigen, hebben zowel het Algemeen Boerensyndicaat als Boerenbond de minister verzocht om zo snel mogelijk een voorschot op EU-subsidies uit te betalen. Andere lidstaten die geplaagd worden door droogte hebben Brussel daar ook om verzocht en Europees landbouwcommissaris Phil Hogan gaf reeds zijn zegen. Het Departement Landbouw en Visserij is intussen bezig met de aanvraag die op korte termijn zal ingediend worden bij de Europese Commissie. Ook een lagere heffing op het gebruik van grondwater – gezien de zeer uitzonderlijke toestand op het terrein – zou ademruimte scheppen. “Anders betalen boeren tweemaal de rekening voor de droogte: enerzijds door extra irrigatiewerk om teeltschade te vermijden en anderzijds door extra heffingen op het gebruik van het broodnodige water”, argumenteert ABS.

Nog tot het einde van het jaar functioneert het Landbouwrampenfonds zodat er vanuit ABS op aangedrongen wordt om de voorbije hitte- en droogteperiode te erkennen als landbouwramp, “en dat minstens regionaal en sectoraal te onderzoeken”. Het Algemeen Boerensyndicaat denkt dat de situatie zelfs neigt naar een algemene ramp want de droogte trof niet alleen de landbouwsector, maar ook de aardappel-, groente- en zuivelverwerkende industrie. De voorbije dagen en weken hebben ook andere sectoren, onder andere de scheepvaart en energieproducenten, problemen gemeld.