Sluispark in Leuven krijgt vistrap

Dit weekend werd in Leuven een vistrap geopend, het sluitstuk van het nieuw aangelegde Sluispark. “Dankzij deze vistrap kunnen vissen nu stroomopwaarts zwemmen rond de stuw in de vierde Dijlearm en de boven- en zijlopen van de Dijle bereiken om er te paaien en op te groeien”, legt Dirk Vansina, schepen Openbare werken, uit. De vistrap splitst het onoverbrugbare hoogteverschil op in 23 kleinere stapjes van zeven centimeter die de vissen wel kunnen opzwemmen. Bij een eerste test werden al verschillende vissoorten aangetroffen.

In de Dijle komen naar schatting een 25-tal vissoorten voor. Om zich voort te planten, trekken vele van deze soorten, zoals kopvoorn, winde, rivier- en blankvoorn, in het voorjaar stroomopwaarts de rivier op. Zelfs vanuit de zee proberen vissoorten als paling en bot naar de bovenlopen van de Dijle te zwemmen. Die vormen namelijk een zeer geschikt paai- en opgroeigebied.

Ter hoogte van het Sluispark zorgt de stuw op de vierde Dijlearm ervoor dat water in de Dijle hoog genoeg staat om het kanaal te voeden. “Daardoor ontstaat er een niveauverschil van meer dan anderhalve meter tussen het waterpeil op- en afwaarts van de stuw”, zegt Dirk Vansina, schepen Openbare werken. “Hierdoor kunnen de vissen die in de vierde Dijlearm zitten niet meer verder stroomopwaarts zwemmen.”

Om dit knelpunt voor vismigratie op te lossen bouwde de Vlaamse Milieumaatschappij een vistrap rond de stuw. De vistrap splitst het onoverbrugbare hoogteverschil op in 23 kleinere stapjes van zeven centimeter die vissen wel kunnen opzwemmen. “Uit een eerste onderzoek blijkt dat al minstens acht vissoorten de vistrap al gebruiken of zich erin gevestigd hebben”, weet Katrien Smet, woordvoerder bij de Vlaamse Milieumaatschappij. “Het gaat om typische beekvissen met een voorkeur voor stromend water, zoals de kopvoorn en serpeling. Maar bijzonder was ook de aanwezigheid twee gestippelde alvers. Dit visje komt vooral voor in snelstromende zijlopen van de Maas, zoals Semois, Lesse en Ourthe, maar voelt zich ook al thuis in het kolkende water van deze met rotsen bekleedde vistrap.”

De omgeving van het Sluispark is de laatste jaren getransformeerd door verschillende stadsvernieuwingsprojecten. Met deze investeringen wil de stad de Vaartkom zowel voor bewoners als voor bezoekers een hernieuwde belevingswaarde geven. “Voor het ontwerp van de vistrap werd bewust gekozen voor een vistrap die niet alleen boeiend is voor de vissen, maar ook voor de bezoekers van het Sluispark”, aldus Dirk Vansina. “Via stapstenen, kan men in de vistrap rondwandelen of doorsteken. Zo kan men dichter bij het water komen, en dit beter ervaren.”

De vistrap werd mee gefinancierd binnen het LIFE Belini-project. Acht Belgische partners bundelen binnen LIFE Belini hun krachten om de waterkwaliteit in het Zenne-, Dijle- en Demerbekken te verbeteren. De realisatie van deze vistrap is één van de meer dan 40 acties die niet alleen de waterkwaliteit verbeteren, maar ook bijdragen tot een verbeterde biodiversiteit en een beperking van het overstromingsrisico.