Steeds meer landbouwers doen beroep op een psycholoog

In 2017 betaalde de vzw Boeren op een Kruispunt 402 huisbezoeken van gespecialiseerde psychologen aan landbouwers die om advies gevraagd hadden. In vergelijking met vorige jaren 2016 (286) en 2015 (302) is dit een felle stijging. Dat staat te lezen in het jaarverslag 2017 van de vzw Boeren op een Kruispunt. In de elf jaar van haar bestaan kreeg de vzw in totaal 2.140 aanmeldingen. De vzw gaat er prat op dat het overgrote deel van haar middelen wordt ingezet voor persoonlijke begeleiding van land- en tuinbouwers in nood.

De vzw Boeren op een Kruispunt bestaat elf jaar. Belangrijkste doelstelling is het welzijn van boeren en tuinders verhogen. Negentig procent van hun tijd besteden de hulpverleners aan de persoonlijke begeleiding van gezinnen in nood. Daarnaast doen ze ook aan preventie en sensibilisering via lezingen en ten slotte is er ook wekelijks contact met het beleid om bijvoorbeeld beleidsondersteunende informatie te laten doorstromen naar de mensen die iets aan de structurele problemen willen doen.

In de elf jaar van haar bestaan kreeg de vzw in totaal 2.140 aanmeldingen. Officieel zijn er in Vlaanderen nog ongeveer 23.000 land- en tuinbouwbedrijven. Dat betekent dat tien procent van de niet-hobbymatige land- en tuinbouwers ooit advies en ondersteuning vroeg aan vzw Boeren op een Kruispunt. Het grootste aantal aanmeldingen komt uit de provincie West-Vlaanderen (845), gevolgd door de provincies Oost-Vlaanderen (523) en Antwerpen (408). Limburg (217) en Vlaams-Brabant (151) kennen – naar analogie met het totale aantal landbouwbedrijven – minder aanmeldingen.

Het aantal aanmeldingen is in de loop der jaren wat gezakt van gemiddeld 200 gezinnen per jaar naar 160 gezinnen in 2017. “Maar de werkdruk op vlak van aantal bezoeken en telefonische ondersteuning blijft constant. Vorig jaar waren er 721 geregistreerde adviseursbezoeken bij zo’n 400 gezinnen. Veel bekende adviesvragers blijven een beroep doen op de dienstverlening van de vzw”, vertelt voorzitter Dirk Lips. Hij wijst er wel op dat het totale aantal in werkelijkheid iets hoger ligt, maar dat een aantal bezoeken niet geregistreerd werden door een informaticaprobleem.

De geestelijke ondersteuning is in 2017 in belangrijke mate gestegen. Er werden 402 huisbezoeken aan adviesvragers uitgevoerd door de gespecialiseerde freelance psychologen van Boeren op een Kruispunt. “In vergelijking met de vorige jaar gaat het om een felle stijging, want in 2016 waren er 286 huisbezoeken en in 2015 302. Hieruit blijkt dat de aandacht voor psychosociale problemen belangrijk blijft”, stelt Lips.

Wat de vooruitzichten voor het komende jaar betreft, verwacht de vzw Boeren op een Kruispunt problemen in drie sectoren. "In de melkveehouderij konden veel bedrijven hun verlies 2015 - 2016 tijdig stoppen door de hoogconjunctuur van 2017. Nu de opbrengst weer gezakt is onder de kostprijs van bedrijven, die recent investeerden, zullen een aantal grote bedrijven vastlopen", klinkt het. Boeren op een Kruispunt verwacht ook dat in de varkenshouderij veel bedrijven met kortlopende schulden hun verlies niet zullen kunnen terugverdienen met de korte hoogconjunctuur van 2017. “Nu de opbrengst van biggen en vleesvarkens weer bij (of onder de) kostprijs zitten, weigeren de leveranciers nieuwe betalingsregelingen”, luidt het.

En ook voor te groentetelers is er zwaar weer op komst. "In de vollegrondsgroenten- en aardappelsector hebben veel ondernemers hun teeltkosten van 2017 nog niet terugverdiend. Zij moeten hun nieuwe teeltplan 2018 opstarten zonder te weten hoe ze hun teeltkosten gaan financieren." Tot slot wijst de vzw ook op een nieuw fenomeen. “In 2017 ontdekten we het belang van de ‘personalisering’ van de schuld. Hulpverlening naar mensen die (bewust of onbewust) fouten maakten, moet steeds meer verantwoord worden”, besluit het jaarverslag.