Stresserende dagen bij fruittelers door nachtvorst

Eind vorige week zorgde vier keer late nachtvorst ervoor dat het pompen of verzuipen was voor de fruitboeren in Limburg en Vlaams-Brabant. Met zowel vuurpotten, warmtekanonnen als beregening trachtten ze hun bloesems te beschermen tegen de negatieve temperaturen, maar het is bang afwachten hoe groot de schade zal zijn. Boerenbond laat weten dat er her en der schade is, maar dat die zeker niet de grootteorde heeft van 2017. De zachtere temperaturen van deze week zijn alvast erg welkom.
15 april 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:49
Lees meer over:

Eind vorige week zorgde vier keer late nachtvorst ervoor dat het pompen of verzuipen was voor de fruitboeren in Limburg en Vlaams-Brabant. Met zowel vuurpotten, warmtekanonnen als beregening trachtten ze hun bloesems te beschermen tegen de negatieve temperaturen, maar het is bang afwachten hoe groot de schade zal zijn. Boerenbond laat weten dat er her en der schade is, maar dat die zeker niet de grootteorde heeft van 2017. De zachtere temperaturen van deze week zijn alvast erg welkom.

“Op onze drie weerstations van PCfruit noteerden we temperaturen tot -2,8 graden”, vertelt directeur Jef Vercammen van Proefcentrum Fruit in Het Belang van Limburg. “Voor de streek rond Sint-Truiden was het wel nog een geluk bij een ongeluk dat de nachtvorst die rond middernacht opkwam, omstreeks 2 uur door de aanwezige bewolking niet is doorgezakt. Hierdoor is de temperatuur rond het vriespunt blijven schommelen. In Vlaams-Brabant en vooral in de streek rond Tienen hebben we meldingen gekregen tot -4,5 graden, dat is catastrofaal voor de bloesems.”

Het is evenwel nog moeilijk in te schatten wat de schade voor de oogst zal zijn. “We kunnen nog niet zeggen of het invloed heeft op de productie”, aldus Vercammen aan Belga. “Er is zeker een percentage fruit dat bevriest, maar dat komt niet noodzakelijk overeen met hetzelfde percentage aan oogst. Bij kersen kan bijvoorbeeld 80 procent bevriezen, maar kan er toch nog een normale oogst zijn. Bovendien kan het nog een maand vriezen tot de ijsheiligen, dus het is afwachten”.

Wat wel duidelijk is, is dat de schade niet zo groot zal zijn als bij de late nachtvorst van april 2017 toen een relatief groot deel van de oogst verloren ging. "Bovendien wordt de vorst deze keer gevolgd door een aantal warme, zonnige dagen waardoor de planten kunnen recupereren. In 2017 was het vervolgens slecht weer", weet Annelies Cousse, fruitteeltconsulent van Boerenbond. "Maar een aantal percelen in het Hageland en Haspengouw heeft wel degelijk vorstschade opgelopen", bevestigt ze. Het zijn volgens Cousse vooral de kersen- en appelbomen die schade ondervinden. "Voor de conferenceperen is na de vorst een behandeling mogelijk waardoor een aantal planten kunnen gered worden."

Een van de manieren om de bloesems te beschermen, is het uitzetten van vuurpotten, grote kaarsen gevuld met parafine, tussen de rijen bomen. Dat zorgt voor sprookjesachtige taferelen. “Het ziet er inderdaad mooi uit, die vuurpotten in de boomgaarden, maar voor de fruitboeren zelf is het hard labeur en een dure zaak”, aldus Vercammen. “Het is echter dát of het risico nemen dat je oogst verloren gaat. We zullen blij zijn als de lente helemaal doorbreekt, dan kunnen we 's nachts weer op beide oren slapen".

Naast de vuurpotten zetten fruittelers ook nog warmtekanonnen in, die warme lucht in het rond blazen onder de stammen van de bomen, elk tot een hectare in de omtrek. En een derde methode is beregening. “Het water dat zich rond de bloembotten en bloesems hecht tijdens het bevriezen, geeft stollingswarmte af waardoor de kern op nul graden blijft. Het nadeel is dat je 30.000 liter per hectare nodig hebt en dat is niet evident voor elke teler”, legt Vercammen uit.

Het zijn stresserende dagen geweest voor de fruitboeren om de stampers van de bloesems te doen overleven. Eén graad kan de doorslag geven; eenmaal de stamper van de bloesem zwart wordt, komt er geen vrucht meer. Kersenteler Theo Billen zette alleen al op zijn perceel in Hoepertingen 150 vuurpotten uit: “Een vuurpot kost wel tien euro per stuk, dat is een kostelijke zaak dus, zeker in deze crisistijden voor de fruittelers. Maar het is dit of het risico lopen dat de oogst bevriest en dan is de schade niet te overzien”.

Ook Gwenn Hupko uit Ransberg, die 18 hectare peren en acht hectare appelen heeft, kwam weinig aan slapen toe eind vorige week. "Twee nachten hebben we beregend, nadat we twee nachten wakker hebben gelegen en de temperaturen in het oog hielden via de buienradar en het meetstation van de bodemkundige dienst”, vertelt hij in Het Laatste Nieuws. “Dit zijn stresserende dagen, waarin we elkaar adviseren. Deze situatie komt maar eens per drie jaar voor. 2017 was extreem. Toen vroor het min vijf graden en was een groot deel van de appelen verloren."

Bron: Het Belang van Limburg/Het Laatste Nieuws/Belga

Beeld: Twitter/Wouter van Bernebeek

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek