Struiken in taluds beschermen Wommersom tegen erosie

Op de schuine taluds langs het akkerplateau Walsbergen zijn vorige week struiken aangeplant om nieuwe problemen met erosie te voorkomen. De straten van het Hagelandse dorpje Wommersom kwamen in juni vorig jaar blank te staan. Meer dan 800 struiken die nu bovenaan de taluds worden geplant zullen de berm stevig doorwortelen en afstromend water en modder van de akkers ophouden. Ook zorgen ze voor een aantrekkelijker landschap en bieden ze schuil- en nestgelegenheid voor wilde dieren. “Dat de aanplanting hier mogelijk is en dat de landbouwers meewerken door niet te kort langs de bovenkant van de taluds te ploegen, wijst erop dat heel wat mogelijk is mits voldoende overleg en goodwill”, zegt Vlaams-Brabants gedeputeerde Monique Swinnen. Dankzij Vlaamse en provinciale subsidies hoeft de gemeente Linter maar 10 procent van de kosten zelf te dragen.
27 februari 2017  – Laatste update 14 september 2020 14:39
Lees meer over:

Op de schuine taluds langs het akkerplateau Walsbergen zijn vorige week struiken aangeplant om nieuwe problemen met erosie te voorkomen. De straten van het Hagelandse dorpje Wommersom kwamen in juni vorig jaar blank te staan. Meer dan 800 struiken die nu bovenaan de taluds worden geplant zullen de berm stevig doorwortelen en afstromend water en modder van de akkers ophouden. Ook zorgen ze voor een aantrekkelijker landschap en bieden ze schuil- en nestgelegenheid voor wilde dieren. “Dat de aanplanting hier mogelijk is en dat de landbouwers meewerken door niet te kort langs de bovenkant van de taluds te ploegen, wijst erop dat heel wat mogelijk is mits voldoende overleg en goodwill”, zegt Vlaams-Brabants gedeputeerde Monique Swinnen. Dankzij Vlaamse en provinciale subsidies hoeft de gemeente Linter maar 10 procent van de kosten zelf te dragen.

Bij de stortregens van 5 juni 2016 kwamen straten in Wommersom, een deelgemeente van Linter in Vlaams-Brabant, blank te staan en liepen kelders onder water. De brandweer wees afstromend water van de velden aan als één van de problemen. In de steile bermen van het akkerplateau Walsbergen bleken inderdaad verschillende geulen geslagen. Het probleem wordt nu aan de basis aangepakt door meer dan 800 struiken te planten bovenaan de steile wegbermen die de akkers omzomen. De struiken zullen met hun wortels de talud stabiliseren en al een deel van het afstromend water en de modder opvangen.

Na de wateroverlast staken de provincie, de gemeente, de lokale Watering, het Regionaal Landschap Zuid-Hageland en andere betrokkenen de koppen bij elkaar om oplossingen voor te stellen voor de belangrijkste erosieknelpunten. Behalve de aanplanting van struiken op de taluds is er ook beslist om via de Vlaamse Landmaatschappij beheerovereenkomsten te sluiten met landbouwers voor de aanleg van erosiestroken. De overheden hebben van hun kant besloten tot werken aan de waterlopen en rioleringsstudies.

De bermen langs de akkers zijn openbaar domein, maar de gemeente Linter heeft niet tot de aanplanting beslist zonder de landbouwers hier eerst bij te betrekken. Regionaal Landschap Zuid-Hageland stelde een beplantingsplan op dat samen met de Vlaamse Landmaatschappij en de gemeentelijke milieu- en groendienst aan de aanpalende boeren werd voorgesteld. De erosiegeulen werden eerst door de landbouwers hersteld, en er werden afspraken gemaakt over het vrijwaren van voldoende ruimte bovenaan de taluds. Dit initiatief geeft alleszins aan dat goede afspraken en overleg ‘op het veld’ tot realisaties kunnen leiden, daar waar er hierover bij de betrokkenen apart soms scepsis bestaat.

Burgemeester Marc Wijnants van Linter: “De stortregens van vorige zomer waren zonder meer uitzonderlijk, maar we mogen ze wellicht regelmatiger gaan verwachten. Als we de verzakking van taluds nu niet grondig aanpakken, blijft het dweilen met de kraan open. Deze planten zullen wel hun tijd nodig hebben om de boel vast te houden, maar je moet hier op termijn durven denken. Gelukkig willen verschillende landbouwers hier in de regio vrijwillig maatregelen nemen om hun grond op de akkers te houden. We gaan ook verder onderzoeken waar dergelijke maatregelen op andere plaatsten in de gemeente wenselijk zijn”.

Gedeputeerde van Landbouw in Vlaams-Brabant Monique Swinnen zegt dat erosiebestrijding enerzijds en beheer van waterlopen anderzijds een heel moeilijke evenwichtsoefening vormen. “Enerzijds weten we dat water ruimte moet krijgen en dat er geen te snelle afvoer mag zijn, anderzijds moet er bij uitzonderlijke regens toch voldoende afvoer gegarandeerd worden.” De provincie werkt vooral rond kleine erosiebestrijdingswerken en het stimuleren van teelttechnische maatregelen naar landbouwers toe. Bovenop de Vlaamse subsidie (75%) voor gemeentelijke erosiebestrijdingsmaatregelen komt de provincie in nog eens 15 procent van de kosten tussen zodat een gemeentebestuur maar 10 procent voor eigen rekening hoeft te nemen.

De aanplanting in Wommersom werd voorbereid en gecoördineerd door het Regionaal Landschap Zuid-Hageland. Projectmedewerker Egbert Asselman: “Het is zeker niet evident om op dergelijke schaal aanplantingen te verrichten naast akkerpercelen, al is het op openbaar domein. Dit worden echter geen bomen, maar struiken van enkele meters die wat mogen uitgroeien. Wij coördineren ook het beheer via het Loket Onderhoud Buitengebied dat we hier in de regio organiseren. Dit zou op veel meer plaatsen mogelijk moeten zijn: het is ook in het voordeel van de landbouw.”

Dat landbouwers in eerste instantie soms nogal afkering staan tegenover aanplantingen schrijft Asselman toe aan de problemen die ze vrezen met onkruid en schaduw. “Dit is echter een kwestie van geven en nemen, en het is fantastisch dat de landbouwers van Linter hier het nut van inzien en constructief willen mee denken en werken aan oplossingen. We werken voor dergelijke aanplanten altijd nauw samen met de bedrijfsplanner van de Vlaamse Landmaatschappij. Die is goed gekend bij heel wat landbouwers, en dan is er meteen meer vertrouwen.”

Bij de keuze van de struiken die aangeplant worden, is gekozen voor uitbundige bloeiers zoals gele kornoelje, veldesdoorn en Gelders roos. Bedoeling is dat de grauwe gors er wel bij vaart, samen met heel wat wilde bestuivers en ander ‘gedierte’. Een dergelijke heg kan ook natuurlijke vijanden van plaagsoorten in de landbouw herbergen, en de landbouw zo bijkomend helpen. “Misschien moeten we dat in de toekomst eens laten onderzoeken”, neemt Asselman zich voor. “Evident is het niet om te planten op zo’n steile taluds. Sociale economiebedrijf Intergemeentelijk Opbouwwerk Leuven doet dit efficiënt én professioneel. Voor de gemeente blijft het zo betaalbaar.”

Beeld: Regionaal Landschap Zuid-Hageland

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek