Tractor komt als werktuig én soms als symbool op straat

In de afgelopen halve eeuw zijn tractoren zwaarder, groter, krachtiger en sneller geworden. Daarnaast nam het autoverkeer snel toe. Bovendien maken steeds meer fietsers en wandelaars gebruik van de typische plattelands- en landbouwwegen. De laatste jaren zijn er initiatieven om deze verschillende gebruikers van de plattelandswegen te verzoenen. Het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) staat daar kort bij stil in zijn nieuwe boek over tractoren. Er was ook een tijd dat de tractoren de straat op kwamen, net om ze te blokkeren. Daarover gaat 'tractor als symbool op straat'. Bij hoge nood gebeurt dat nu nog.
18 januari 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:48
Lees meer over:

In de afgelopen halve eeuw zijn tractoren zwaarder, groter, krachtiger en sneller geworden. Daarnaast nam het autoverkeer snel toe. Bovendien maken steeds meer fietsers en wandelaars gebruik van de typische plattelands- en landbouwwegen. De laatste jaren zijn er initiatieven om deze verschillende gebruikers van de plattelandswegen te verzoenen. Het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) staat daar kort bij stil in zijn nieuwe boek over tractoren. Er was ook een tijd dat de tractoren de straat op kwamen, net om ze te blokkeren. Daarover gaat 'tractor als symbool op straat'. Bij hoge nood gebeurt dat nu nog.

Rijdt een boer met zijn tractor naar een veld, dan legt hij haast altijd eerst een korte of – vanwege de versnippering van het Vlaamse platteland – ietwat langere route af via de openbare weg. Met de jaren is de topsnelheid van tractoren opgekrikt. Vroeger reden ze niet sneller dan 25 kilometer per uur. Later lag de grens voor traag vervoer lang op 40 kilometer. Sinds januari 2018 bestaat er een nieuwe categorie in de wetgeving voor landbouwtractoren die door de fabrikant zo zijn ontworpen dat ze op een veilige manier een topsnelheid van 60 km/u halen.

Die grotere en snellere tractoren moeten landelijke wegen steeds meer delen met auto’s, fietsers en andere recreanten. Opdat daar geen ongelukken van zouden komen, zetten sectororganisaties acties op rond signalisatie van landbouwvoertuigen, modder op de weg, verkeersveiligheid op den buiten, enz. Plattelandsklassen bracht bijvoorbeeld een brochure uit om jonge fietsers de uitdagingen van fietsen op het platteland te leren kennen, en ze ook te wijzen op de gevaren van een voorbijrijdende tractor.

Een langer hoofdstuk uit het boek ‘Tractor. Een geschiedenis’ beschrijft hoe tractoren uitgroeiden tot een symbool van straatprotest. Boze boeren die met hun grote tractoren zij aan zij naar de stad trekken om daar te protesteren, het is een iconisch beeld geworden dat geregeld lijkt terug te keren in het straatbeeld. In de jaren ’60 waren het de drietandacties, waaruit het Algemeen Boerensyndicaat voortkwam, waar de tractor ingezet werd als drukkingsmiddel. Doorgaans waren er een 200-tal tractoren aanwezig op een protest. Ze werden met slogans versierd en kropen als een lange sliert voort.

Zelfs zonder ze effectief van stal te halen, bleken tractoren een drukkingsmiddel. Toen de Waalse UPA in mei 1968 in Brussel betoogde voor het behoud van de Europese melkprijs, dreigde UPA-secretaris Scoumanne: “Indien wij naar Brussel moeten terugkeren, zal het niet te voet zijn!”. In de betogingen van Boerenbond in diezelfde periode waren haast nooit tractoren aanwezig. De organisatie stelde soms expliciet in de voorbereidende communicatie dat boeren zouden deelnemen zonder trekkers. Hoe verliepen die Boerenbond-protesten dan wel? CAG omschrijft ze als “goed georganiseerd met vlaggenzwaaiers en muziekkapellen”.

Bron: Tractor. Een geschiedenis

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek