Tweespalt dierenartsenkorps voelbaar tot in tuchtorgaan

Dierenartsen hebben syndicaten die hun belangen verdedigen en een Orde der Dierenartsen die als tuchtorgaan waakt over de deontologische code. De circa 5.500 dierenartsen in ons land zijn allen verplicht zich aan te sluiten bij de Orde. Vorig jaar vonden er verkiezingen plaats bij de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen (NGROD). De nieuwe bestuursploeg wou een hervorming van de Orde maar de paritair samengestelde Hoge Raad, waarin ook Franstaligen en magistraten zetelen, voelde zich zodanig aangevallen dat ze de betrokken raadsleden op non-actief zette. Die beslissing maakt de Raad van State nu ongedaan. Als het arrest één iets duidelijk maakt, dan is het wel dat de sector diep verdeeld is.
21 december 2017  – Laatste update 4 april 2020 15:38
Lees meer over:

Dierenartsen hebben syndicaten die hun belangen verdedigen en een Orde der Dierenartsen die als tuchtorgaan waakt over de deontologische code. De circa 5.500 dierenartsen in ons land zijn allen verplicht zich aan te sluiten bij de Orde. Vorig jaar vonden er verkiezingen plaats bij de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen (NGROD). De nieuwe bestuursploeg wou een hervorming van de Orde maar de paritair samengestelde Hoge Raad, waarin ook Franstaligen en magistraten zetelen, voelde zich zodanig aangevallen dat ze de betrokken raadsleden op non-actief zette. Die beslissing maakt de Raad van State nu ongedaan. Als het arrest één iets duidelijk maakt, dan is het wel dat de sector diep verdeeld is.

De Orde der Dierenartsen heeft als taak te waken over de geloofwaardigheid van het diergeneeskundig beroep en een kwaliteitsvolle uitoefening van de diergeneeskunde. Ook adviseert ze de overheid over wetgeving die dierenartsen aanbelangt. De Orde bestaat uit een paritair samengestelde Hoge Raad met zetel te Brussel en twee Gewestelijke Raden. In de Hoge Raad worden de vertegenwoordigers van de dierenartsen uit beide landsgedeelten bijgestaan door magistraten. Alleen de Orde der Dierenartsen heeft rechtspersoonlijkheid maar in de praktijk werken de Gewestelijke Raden autonoom. Zij innen de lidgelden en hebben elk eigen personeel en een eigen secretariaat, respectievelijk in Merelbeke en Namen.

Je mag de Orde niet verwarren met een syndicaat want het is een bij wet ingesteld tuchtorgaan, zoals dat ook bestaat voor andere vrije beroepen. Dat verklaart de aanwezigheid van magistraten in de Hoge Raad, en ook de voorzitter is een magistraat. De belangen van dierenartsen worden verdedigd door andere organisaties: de Vlaamse Dierenartsenvereniging (VDV), IVDB dierenartsenbelangen en Union Professionnelle Vétérinaire (UPV). Waar de landbouworganisaties het gezamenlijk belang meestal laten primeren, bijvoorbeeld met gemeenschappelijke standpuntvorming binnen het Agrofront, is de na-ijver bij de belangenverdedigers van dierenartsen groter.

Dat de neuzen niet in dezelfde richting wijzen, werd voor de buitenwereld duidelijk in het antibioticadossier. IVDB weigerde namelijk om het antibioticaconvenant te ondertekenen dat de overheid sloot met de verschillende stakeholders, ook met de dierenartsen. De verschillen in visie in dit maar ook in andere dossiers zorgen al langer voor gespannen relaties tussen VDV en IVDB, maar nu rommelt het ook in het tuchtorgaan. De nieuwe bestuursploeg van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen (NGROD), die in juni 2016 verkozen werd, ambieerde een hervorming van de Hoge Raad. Door hen geformuleerde punten van kritiek zijn de absolute geheimhouding die er heerst – ook over andere dan tuchtzaken –, de houding van de voor het leven benoemde magistraten en het gebrek aan financiële transparantie. Alle dierenartsen betalen circa 200 euro lidgeld zodat er een jaarbudget is groter dan 1 miljoen euro.

Zonder garanties over “een nieuwe bestuurscultuur” wou de nieuw verkozen Gewestelijke Raad zijn plaats in de Hoge Raad niet innemen, en dus niet overgaan tot de benoeming van een nieuwe Hoge Raad. Daarop heeft die laatste, na het verstrijken van de normale verkiezingstermijn, beslist om het mandaat van de zittende leden te verlengen. Bovendien werden de enkele maanden voordien verkozen voorzitter en secretaris van NGROD op non-actief gezet. De toegang tot het secretariaat in Merelbeke werd hen ontzegd en ze kregen een contactverbod opgelegd met de andere raadsleden.

Vorige week heeft de Raad van State deze schorsing tenietgedaan zodat Ann Janssens en Raf Bombeek hun functie als voorzitter, respectievelijk secretaris, weer kunnen opnemen. Zij werden er door de Hoge Raad van beticht dat ze de werking van het tuchtorgaan wilden ondermijnen. Het komt niet toe aan een administratief rechtscollege om zich over de feiten van deze zaak uit te spreken, maar de Raad van State kon wel vaststellen dat de Hoge Raad de geijkte procedure niet volgde. Als er volgens de Hoge Raad sprake is van zware inbreuken op de integriteit van de Orde der Dierenartsen in hoofde van bepaalde raadsleden – het woord “aanslag” wordt zelfs gebruikt –, dan had zij niet zelf rechter en partij mogen zijn.

De wet van 19 december 1950 riep de Orde der Dierenartsen in het leven als tuchtorgaan voor zijn leden-dierenartsen. Indien raadsleden van diezelfde Orde bepaalde uitlatingen of gedragingen doen die hen kwalijk worden genomen, dan heeft de wetgever het aan een ander orgaan toevertrouwd om daarover te oordelen. De Raad van State verwijst meermaals naar de bevoegdheid van de Gemengde Raad van Beroep die hier genegeerd is. “Het komt de Hoge Raad niet toe te besluiten het verkozen lid uit zijn mandaat te ontzetten, doch evenmin om de uitoefening van dat mandaat te beletten”, zo vermeldt het arrest.

Kort voor de verkiezingen van 30 juni 2016 had de Hoge Raad al een eerste keer gezondigd tegen de bij wet ingestelde bevoegdheidsverdeling door de Nederlandstalige Gewestelijke Raad de opdracht te geven om een tuchtonderzoek in te stellen tegen Janssens en Bombeek. In een reactie op het arrest laat Raf Bombeek, die naast een dierenartsenpraktijk ook een vleesveebedrijf in Denderleeuw runt, optekenen: “We willen van deze Orde een goed functionerend orgaan maken, waar transparantie en goed bestuur de ordewoorden zijn en waar alle stakeholders weer vertrouwen in kunnen hebben. Niks meer, niks minder.”

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek