Varkenshouders lijden 1,5 miljoen euro schade per week

Nadat de landbouworganisaties eerder al aan de alarmbel trokken over de gevolgen van de uitbraak van Afrikaanse varkenspest voor de Vlaamse varkensbedrijven, laat nu ook de Vlaamse Producenten Organisatie Varkenshouders (VPOV) weten dat een gemiddeld varkensbedrijf elke week 3.000 euro verliest, en dat al vier weken lang. “We merken grote onzekerheid en ongerustheid op bij onze leden. We raden de varkenshouders aan om hun varkens lichter te gaan afleveren en de kostprijs zoveel mogelijk onder controle te houden”, luidt het.

VPOV, een samenwerking tussen individuele varkensboeren die ernaar streven hun marktpositie te verbeteren, berekende wat de recente daling van de varkensprijzen betekent voor de Vlaamse varkensbedrijven. “Ieder varken dat vandaag naar het slachthuis vertrekt, laat een financieel gat van 20 euro”, klinkt het. Waar de vondst van Afrikaanse varkenspest in de provincie Luxemburg verantwoordelijk is voor een tekort van acht euro, is er ook een seizoenseffect dat zorgt voor een tekort van 12 euro. Op die manier verliest een bedrijf dat wekelijks 150 varkens aflevert 3.000 euro. “Deze situatie duurt nu al vier weken lang, dat betekent dat een varkenshouder gemiddeld 12.000 euro per maand heeft verloren”, zegt VPOV.

In dat kader heeft de producentenorganisatie een aantal suggesties om het leed op de individuele bedrijven te verzachten. Zo wordt er opgeroepen om varkens lichter te gaan afleveren. “Het belangrijkste effect is dat door varkens lichter af te leveren, de hoeveelheid vlees op de markt afneemt. Een dalend aanbod kan zo zorgen voor een zekere prijsondersteuning”, zo zegt VPOV. Het wijst erop dat de laatste kilo’s ook de hoogste voederconversie hebben en dus de minst efficiënte kilo’s zijn. “Als we als producenten willen ingrijpen op het aanbod, dan is een lager aflevergewicht de meest efficiënte en effectieve maatregel. Bijkomend zorgt het voor meer liquide middelen op de bedrijven”, luidt het.

Daarnaast vraagt VPOV dat er werk wordt gemaakt van het aanzwengelen van de export van levende varkens. “Die export is door de varkenspest-perikelen deels weggevallen. Hierdoor is het aanbod op de binnenlandse markt gestegen, wat druk zet op de prijzen. Door het aanzwengelen van de levende export kan de binnenlandse markt ontlast worden en kan de afstand tussen de Belgische varkensprijs en de Duitse prijs opnieuw normaliseren”, meent de producentenorganisatie.

Het wijst er ook op dat varkenshouders zich vandaag geconfronteerd zien met een sterke stijging van de kostprijs. “De voeders zijn ten opzichte van een jaar geleden 30 tot 40 euro per ton duurder. Als je weet dat ongeveer 320 kg voeder wordt gebruikt vanaf zeug, over big tot en met vleesvarken, geeft dit een kostprijsverhogend effect van maar liefst tien euro per afgeleverd varken.” Volgens VPOV is het geen zekerheid dat de stijging van de voeders ten einde is. “We nodigen de voedersector en de slachthuissector dan ook uit tot een gesprek, om te kijken hoe we de komende maanden de kostprijs van productie onder controle kunnen houden.”

VPOV wil ook dat de Europese instellingen stappen zetten om oneerlijke handelspraktijken te onderzoeken en af te straffen. “Er blijven echter vragen rond de reikwijdte van deze maatregelen. We vragen de bevoegde wetgever om duidelijkheid te verschaffen rond de juridische status van een éénzijdige prijskorting of zelfs productweigering door afnemers binnen de ééngemaakte markt. Dat een EU-lidstaat (Tsjechië) door de commissie op de vingers wordt getikt, vinden wij dan ook hoopvol in dit perspectief.”

Tot slot wil VPOV ook, in samenspraak met de landbouworganisaties binnen Agrofront, gerechtelijke stappen ondernemen door een klacht tegen onbekenden in te dienen met burgerlijke partijstelling. Dat verplicht het parket niet alleen om onderzoek te voeren, maar zorgt er ook voor dat de varkenshouders inzage krijgen in het gerechtelijk dossier. “Daarnaast willen we ook de economische belangen verdedigen van onze leden. Door de burgerlijke partijstelling is het mogelijk om een eis tot schadevergoeding in te dienen. Collectief leiden de Belgische varkensbedrijven een rechtstreekse schade van ongeveer anderhalf miljoen euro per week.