Velt misleidde met advertentie over bijen en pesticiden

De Jury voor ethische praktijken inzake reclame (JEP) tikt tuindersvereniging Velt op de vingers voor een advertentie die verscheen in de krant De Standaard. Met het beeld van ‘de laatste bij’ en de boodschap ‘Roep pesticiden een halt toe voor het te laat is’ dingt Velt net als andere non-profitorganisaties mee naar de solidariteitsprijs. De winnaars van de jury- en publieksprijs krijgen meer gratis advertentieruimte in de krant. Mocht Velt het halen, dan zal de advertentie aangepast moeten worden. Nu is ze misleidend door de zinssnede ‘enkel biologische landbouwers doen het zonder’, oordeelde de jury. De klacht ging uit van de beroepsvereniging van de Belgische gewasbeschermingsmiddelenindustrie (Phytofar). Eerder had Phytofar de advertentie al ‘fake news’ genoemd omdat alle types van landbouw gewasbeschermingsmiddelen inzetten.
2 augustus 2019  – Laatste update 14 september 2020 14:51
Lees meer over:

De Jury voor ethische praktijken inzake reclame (JEP) tikt tuindersvereniging Velt op de vingers voor een advertentie die verscheen in de krant De Standaard. Met het beeld van ‘de laatste bij’ en de boodschap ‘Roep pesticiden een halt toe voor het te laat is’ dingt Velt net als andere non-profitorganisaties mee naar de solidariteitsprijs. De winnaars van de jury- en publieksprijs krijgen meer gratis advertentieruimte in de krant. Mocht Velt het halen, dan zal de advertentie aangepast moeten worden. Nu is ze misleidend door de zinssnede ‘enkel biologische landbouwers doen het zonder’, oordeelde de jury. De klacht ging uit van de beroepsvereniging van de Belgische gewasbeschermingsmiddelenindustrie (Phytofar). Eerder had Phytofar de advertentie al ‘fake news’ genoemd omdat alle types van landbouw gewasbeschermingsmiddelen inzetten.

Twintig non-profitorganisaties dingen met een originele advertentie mee naar De Standaard Solidariteitsprijs. Deze zomer verschijnen de advertenties één na één op de laatste pagina van de krant. Zowel de lezers als de jury kiezen de volgens hen meest spraakmakende advertentie, die vervolgens nog driemaal gratis mag verschijnen in de krant. Tuindersvereniging Velt, initiatiefnemer van de campagne ‘2020 pesticidevrij’, stuurde een opvallende advertentie in. Paginagroot werd het beeld van ‘de laatste bij’ gepubliceerd, met daarbij de slogan ‘Roep pesticiden een halt toe voor het te laat is’ en een onderschrift dat verklaarde dat België het verbod op neonicotinoïden omzeilt en bijen steeds moeilijker overleven door pesticidengebruik in de landbouw.

Niet mis te verstaan, was ook de boodschap: “Enkel biologische landbouwers doen het zonder.” Wél mis te verstaan, oordeelt de Jury voor ethische praktijken inzake reclame (JEP) na een klacht van Phytofar. De vereniging die de belangen verdedigt van de Belgische gewasbeschermingsmiddelenindustrie was niet te spreken over de advertentie. “Fake news”, fulmineerde Phytofar in de wetenschap dat ook biolandbouwers gewasbeschermingsmiddelen gebruiken en het bijenbestand met verschillende stressfactoren kampt. Chemische bestrijdingsmiddelen zijn er daar één van, maar een gebrek aan voedsel en nestgelegenheid evenzeer. En meerjarig Nederlands onderzoek toonde recent nog aan dat vooral een goede bestrijding van de varroamijt door de imker het verschil maakt.

De reclamejury is zich ervan bewust dat Velt werkzaam is in de ecologische sfeer en hun advertentie kadert binnen een ruimere sensibiliseringscampagne rond het gebruik van pesticiden. Toch is de vereniging een stap te ver gegaan, aldus de jury, omdat de lezers van De Standaard de indruk kregen dat bioboeren volledig zonder pesticiden hun gewassen telen. Bij nader inzien bedoelde Velt zonder de voor bijen schadelijke neonicotinoïden, maar dat zou onvoldoende duidelijk gebleken zijn uit de advertentie. “De gemiddelde consument zal de reclameboodschap ruimer interpreteren, implicerend dat biologische landbouwers als enigen geen enkele soort pesticiden gebruiken, wat klaarblijkelijk niet het geval is”, oordeelt de reclamejury na te zijn geïnformeerd door Phytofar over het bestaan van biopesticiden. Dat zijn gewasbeschermingsmiddelen met een toelating voor gebruik in bio, die door Europa aan dezelfde strenge beoordeling onderworpen worden.

De algemeen geformuleerde hoofding ‘Roep pesticiden een halt toe voor het te laat is’ en de ruimere draagwijdte van de campagnewebsite waarnaar verwezen werd, sterkten de reclamejury in zijn oordeel. Ze komen dan ook tot de conclusie dat de advertentie in kwestie van aard is om de gemiddelde consument te kunnen misleiden op dit punt, “zonder daarom (niet-biologische) landbouwers in diskrediet te brengen of ten onrechte in te spelen op angst”. De zin ‘België weet dit jaar de Europese beperkingen op het gebruik van neonicotinoïden moeiteloos te omzeilen, de gevolgen zijn nefast…’ doorstaat de waarachtigheidstoets wél. België behoort namelijk tot het beperkte aantal lidstaten dat een noodtoelating gaf na het Europees verbod op dit type insecticiden.

“De huidige tijdsgeest van snelle boodschappen riskeert te polariseren en dat willen wij echt tegengaan”, reageert communicatieadviseur Sigrid Maebe namens Phytofar op de jury-uitspraak. “Staan er fouten in mediaverslaggeving, dan kaarten wij die aan bij het medium in kwestie. Staan er onjuistheden in advertenties zoals in dit geval, dan kloppen we aan bij de Jury voor ethische reclamepraktijken. Vorig jaar deden we dat een eerste keer vanwege een advertentie waarin La Ruche qui dit Oui ter promotie van de korte keten ver over de schreef ging door een verwijzing naar pesticiden te koppelen aan de zin ‘Vous voulez tuer vos enfants?’. Toen kregen we gelijk, en nu opnieuw. Zo geven we als beroepsvereniging tegengewicht aan dubieuze boodschappen. Phytofar zal blijven ijveren voor open en correcte informatie over gewasbescherming.” Velt laat weten het oordeel van de reclamejury te respecteren. De advertentie wordt herwerkt om ze nog verder te kunnen gebruiken.

Beeld: Velt

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek