Vervangt lamabloed binnenkort pesticiden?

Hoe krijg je een hoge opbrengst, zonder residuen? Daar heeft Biotalys uit Zwijnaarde een verrassend antwoord op. Op basis van antilichamen uit het bloed van kameelachtigen maakt het biotechnologiebedrijf bestrijdingsmiddelen voor gewassen. Hiermee wil Biotalys het beste van twee werelden combineren: dat van de klassieke en de biologische landbouw.

“In de landbouw zitten we wat gevangen tussen de klassieke chemische bestrijding met een chemische uitval in de bodem, de omgeving of de mens enerzijds - denk aan de discussie over de impact van glyfosaat - en de biologische landbouw anderzijds, waar de opbrengst per hectare veel lager ligt, wat op zich ook niet zo milieuvriendelijk is”, vertelt de Franse CEO van Biotalys Patrice Sellès in De Standaard. “In de biologische landbouw is er ook meer verlies door rottende gewassen. Bovendien ­gebruikt de biolandbouw vaak ­koper dat zich dan ophoopt in de bodem. Onze producten bestaan uit proteïnes die ziektes op planten kunnen bestrijden, maar daarna volledig afgebroken worden en dus geen sporen in de natuur achterlaten.”

 

Een leger antilichamen

 

Tijdens een practicum biologie aan de VUB in 1989 werd bij toeval ontdekt dat de antilichamen in het bloed van kameelachtigen unieke eigenschappen bevatten. Zo kunnen die ‘getraind’ worden om te vechten tegen ziekten en plagen. De beste antilichamen kunnen omgevormd worden tot een ‘agrobody’, een bestrijdingsmiddel. Die manier van werken is uniek in de wereld.

 

Uit het bloed van lama’s worden de t-cellen gefilterd. Deze antilichamen worden in proefbuisjes en ruimtes met planten geselecteerd op basis van hoe goed ze werken. Daarnaast worden ook veldproeven uitgevoerd. “Een middel kan perfect in een labo werken, maar heel wat eigenschappen verliezen als het door een machine op een veld gespoten wordt”, verduidelijkt Hilde Revets, chief science officer. Zelf ziet ze nog bredere toepassingen, zoals de behandeling na de oogst. “Er gaat heel wat voedsel verloren tussen de oogst en consumptie door bijvoorbeeld verrotting. Met chemi­caliën kun je daar niets tegen doen, omdat er altijd residuen zijn. Met onze middelen kun je het gewas na de pluk beschermen zónder.”

 

De verwachting is dat het eerste product, BioFun1, in 2022 op de markt wordt gebracht. Eerst in de Verenigde Staten, nadien ook in Europa. BioFun1 is een bestrijdingsmiddel tegen grijze haren, een schimmel die aardbeien en druiven aantast. De resultaten van de veldproeven waren alvast gunstig. Maar of het ook een commercieel succesverhaal zal worden, is nog niet zeker. In de beginfase zal het product duurder zijn dan de gangbare gewasbeschermingsmiddelen. Voor landbouwers betekent dat een hogere kost, zonder een biolabel te krijgen. Al bekijkt Biotalys nog de mogelijkheden om het als biologisch middel te laten erkennen.

 

Daarom wordt in eerste instantie naar landbouwers gekeken die kwaliteitsproducten telen en er iets meer voor doorrekenen aan de consument. Fruitsoorten, zoals aardbeien en druiven, komen in aanmerking, al is de methode ook op meer teelten van toepassing. Bovendien wordt verwacht dat de prijs zal dalen eenmaal het product op grote schaal geproduceerd wordt. De technologie van Biotalys heeft alvast het potentieel om een grote bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de landbouw.