Vlaamse biogassector trappelt ter plaatse

Biogas, gevormd uit biomassa via anaerobe vergisting, leverde in 2013 met 602 GWh een bijdrage van 9,7 procent aan de productie van groene stroom in Vlaanderen, of een procentje meer dan in 2012. Die lichte productiegroei heeft de sector voornamelijk te danken aan stijgende productiecijfers, want het aantal installaties stagneert. Momenteel telt Vlaanderen 40 vergistingsinstallaties, goed voor een totale verwerkingscapaciteit van 2.513.000 ton per jaar en een geïnstalleerd vermogen van 102,56 MWe. Dat laat kennisplatform Biogas-E weten.

De Vlaamse biogassector bleef het afgelopen jaar ter plaatse trappelen. Dat blijkt uit een voortgangsrapport van kennisplatform Biogas-E. De lichte toename van het aandeel in de productie van groene stroom in Vlaanderen, van 8,7 procent tot 9,7 procent, is voornamelijk te danken aan betere productiecijfers, want het aantal vergistingsinstallaties bleef vorig jaar steken op 40. Die installaties zijn samen goed voor een totaal geïnstalleerd vermogen van 102,56 MWe en een totale verwerkingscapaciteit van 2.513.000 ton per jaar.

Dat het de sector niet voor de wind gaat, blijkt uit volgende cijfers: zeven installaties zijn momenteel buiten werking of stand-by, waarvan twee in overname en één in herstelling. Vier vergisters gingen failliet, waarvan er zelfs twee installaties werden ontmanteld. "Dit toont aan dat de biogassector het moeilijk heeft", zo klinkt het bij Biogas-E, en daar zijn verschillende redenen voor. De beschikbaarheid van biomassa en stijging van de grondstofprijzen is een eerste heikel punt, en ook de moeizamere afzet en de hogere kosten voor afzet of verwerking van digestaat en nevenstromen speelt de sector parten.

Daarbij komt nog dat de commodityprijzen voor elektriciteit op de energie-index laag liggen in vergelijking met vorige jaren en dat er van de wetgever te weinig steun komt voor groene energie uit biogas. Biogas-E gelooft niet in het blind optrekken van steun, maar wil de installaties intrinsiek rendabeler maken, zodat ze minder afhankelijk worden van steun. Dat kan door technologische verbeteringen, zoals bijvoorbeeld de opwerking en benutting van biomethaan, maar ook door enkele administratieve aanpassingen.

Concreet vraagt Biogas-E een correcte toekenning van de werkelijke benodigde steun, waarbij afgestapt wordt van de aftopping. "Daarnaast is de certificaatgerechtigde periode van 10 jaar te kort", klinkt het. "Er kan weliswaar een verlenging worden aangevraagd, maar deze verlengingsprocedure is onduidelijk en wordt te laat opgestart." De organisatie noemt het "onrustwekkend" dat het zo moeilijk blijkt om te overleven zonder steun, en pleit voor interactief stakeholderoverleg om de verlengingsprocedure te helpen verduidelijken.

Hoe kijkt de sector naar de toekomst? Niet bijster optimistisch, zo blijkt. Biogas-E voorziet "een steeds moeilijker traject voor nieuwe projecten en realisaties: de milieuwetgeving wordt steeds strenger en er blijven problemen met buurtprotest, netaansluiting en financiering". Innovatie kan soelaas bieden, via 'bioraffinage' bijvoorbeeld, met naast de opwekking van een energiedrager ook productie van andere hernieuwbare grondstoffen, zoals minerale meststoffen.

Tenslotte onderstreept Biogas-E het belang van een gezonde en bloeiende biogassector. Niet alleen vervult de sector een maatschappelijke taak door te helpen bij de realisatie van de Europese hernieuwbare energiedoelstellingen, niet alleen via de productie van elektriciteit, maar ook via de productie van warmte. Bovendien vervult de sector ook een waardevolle taak in zijn rol als afval- en nutriëntenverwerker en zorgen de biogasinstallaties via gerelateerde jobs in de afvalverwerkingssector, in studiebureaus, constructiebedrijven, onderzoekscentra en analyselabo’s ook voor tewerkstelling.

Meer info: Voortgangsrapport Biogas-E 2014