Vlaanderen haalt klimaatdoelstellingen 2020 niet

Vlaanderen zal de Europese klimaatdoelen tegen 2020 wellicht niet halen. Vooral de uitstoot uit het transport en de gebouwen is de laatste jaren niet snel genoeg gedaald. Dat heeft de nieuwe minister van Klimaat Zuhal Demir (N-VA) toegegeven in De Morgen. En voor 2030 ziet het er eveneens slecht uit. Ondertussen heeft de toekomstige Eurocommissaris voor de ‘Green Deal’ Frans Timmermans bekendgemaakt dat hij de reductiedoelstelling tegen 2030 wil scherper stellen: de broeikasgasuitstoot moet tegen die datum met 50 tot 55 procent naar beneden in plaats van de voorziene 40 procent. Tegen 2050 wil de EU het eerste klimaatneutrale continent worden.

Europa eist dat Vlaanderen zijn uitstoot tegen 2020 met 15,7 procent verlaagt in vergelijking met 2005. In het beste geval komt onze regio aan een vermindering van ongeveer 10 procent. Ook het Europese doel voor groene energie wordt wellicht niet gerealiseerd. Het doel voor energiebesparing wel. Kersvers minister Zuhal Demir erkent openlijk het probleem. “Op basis van de informatie die ik de afgelopen dagen heb ingekeken, zal de doelstelling voor de uitstoot van broeikasgassen wellicht niet bereikt worden. Voor de doelstelling rond hernieuwbare energie wordt het kantje boord”, laat ze weten. “Ik ga het dossier naar me toe trekken en bekijk de verschillende mogelijkheden”.

De Europese klimaatdoelen tegen 2030 zegt de regering-Jambon wel te willen realiseren. Eind oktober moet Demir een definitief plan met maatregelen indienen. Maar afgaande op het regeerakkoord lijken de 2030-doelen nu al een onmogelijke opdracht. En de ambitie voor 2050? De Standaard weet dat de regeringspartijen hebben afgesproken de Europese ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, niet te dwarsbomen. Dat is het gevolg van een compromis. CD&V drong er tijdens de formatie op aan dat Vlaanderen de ambitie zou tonen tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, terwijl N-VA dat te hoog gegrepen vond. Het resultaat? Vlaanderen is voorstander van de Europese klimaatneutraliteit, maar op voorwaarde dat het niet betekent dat het ook zelf tegen 2050 neutraal moet zijn.

Nochtans is het de EU menens wat die laatste doelstelling betreft. Daar moet Frans Timmermans die binnenkort Eurocommissaris voor de ‘Green Deal’ wordt op toezien. Ongeveer tweederde van de begroting van de EU zal in functie van de klimaatuitdaging worden ingezet. “Maar zelfs dan wordt de financiering van onze klimaatdoelstellingen een herculeswerk. We moeten onze samenleving resetten en hebben niet de luxe om dit te verknoeien”, stelt de Nederlander. Hij wil tijdens de eerste 100 dagen van de volgende Commissie die doelstelling om tegen 2050 klimaatneutraal te worden in een bindende klimaatwet te gieten.

Maar dat is volgens hem niet voldoende. Ook de tussentijdse ambities moeten omhoog om de 2050-doelstelling te kunnen halen. Daarom wil Timmermans in 2021 een plan op tafel leggen om de reductie van broeikasgassen in de EU tegen 2030 te verlagen met 50 of zelfs 55 procent in plaats van de voorziene 40 procent. Om dat te realiseren, wil de Commissie de komende tien jaar 1.000 miljard euro aan duurzame investeringen realiseren. De Europese Investeringsbank moet volgens hem tegen 2025 de helft van haar investeringen inzetten voor de strijd tegen klimaatverandering. En er moet ook een fonds voor een rechtvaardige transitie komen om de sociale gevolgen van die omwenteling op te vangen en regio’s te moderniseren die nu nog afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen.

Het pleidooi van Timmermans krijgt ook tegenkanting, maar daar wil de toekomstige Eurocommissaris niet aan toegeven. “De jongste 15 jaar hebben we vaak de discussie gevoerd over het nut van Europa. Als er één gebied is waar we makkelijk onze burgers kunnen overtuigen, is het de omvorming van onze samenleving naar een duurzame samenleving. Wij kunnen een pionierscontinent zijn. En als wij slagen, zal dat gevolgen hebben voor de rest van de wereld.”