Vlaanderen neemt Europese voortrekkersrol dierenwelzijn

Dierenwelzijn, dat sinds 2014 een Vlaamse bevoegdheid is, is het stokpaardje van Ben Weyts. Dat was tijdens de vorige regeerperiode al duidelijk. Met de nieuwe Vlaamse regering wil de minister nog een stap verder gaan en binnen de Europese Unie het voortrouw nemen voor meer dierenwelzijn. Welke maatregelen zullen een impact hebben op de landbouw?

In zijn beleidsnota voor de komende legislatuur schuift Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (NV-A) drie speerpunten naar voor rond beleid, sensibilisering en handhaving. In totaal formuleert hij 28 operationele doelstellingen waarvan er 9 rechtstreeks een impact hebben op de landbouw.

 

Met de lancering van een Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn wil Weyts een coherent en sluitend regelgevend kader creëren voor alle segmenten van het dierenwelzijnsbeleid. De huidige Dierenwelzijnswet dateert al van 1986 en die werd in de voorbije jaren vaak gewijzigd waardoor het geen samenhangend kader meer was. Daar moet de Codex verandering in brengen.

 

De minister wil ook werk maken van aangepaste normen voor de huisvesting van fokkonijnen voor vleesproductie. Sinds 2016 is het al verplicht om vleeskonijnen in verrijkte parken onder te brengen. Die bieden meer ruimte en zijn uitgerust met onder meer tunnels en knaagmateriaal. Maar deze regel geldt niet voor fokkonijnen. Voor mannetjes is dit omwille van agressie zeer moeilijk. Voor vrouwelijke fokkonijnen is groepshuisvesting wel mogelijk, maar enkel tijdens een deel van de voortplantingscyclus. De Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn bracht een advies uit om de regelgeving aan te passen aan deze realiteit. Momenteel wordt nog gewacht op de resultaten van een lopend onderzoek om verder actie te ondernemen.

 

Voor pluimvee wordt gestreefd naar een uitfasering van verrijkte kooisystemen. Hiervoor gaat de Vlaamse regering in overleg met de landbouwsector en zullen flankerende maatregelen en overgangstermijnen voorzien worden.

 

Dat pelsdierhouderijen en foiegrasproducenten de deuren moeten sluiten, is al een tijdje bekend. Voor bestaande bedrijven worden een overgangsperiode tot 2023 en een financiële vergoeding voorzien. Maar de EU had inhoudelijke bedenkingen geuit op de schadevergoeding die niet in overeenstemming zou zijn met de Europese regels voor staatssteun in de landbouwsector. Nu ligt de bal terug in het kamp van de Vlaamse regering die het voorziene stelsel zal aanpassen.

 

Dieren die buiten gehouden worden op weides moeten beschutting krijgen tegen extreme weersomstandigheden, staat ook te lezen in de beleidsnota. De houders van dieren krijgen via een overgangstermijn de tijd om de nodige werken of aanplantingen te doen.

 

Europa werkte naar een einde aan onverdoofde chirurgische castratie van varkens toe tegen 2018, maar dat is niet gelukt. De regering blijft ijveren voor een volledige stopzetting van de praktijk.

 

Vlaanderen besliste in 2017 om komaf te maken met onverdoofd slachten. Het Vlaams Parlement schaarde zich bijna unaniem achter een decreet dat de omkeerbare elektronarcose verplicht bij het slachten van schapen, geiten en pluimvee. Voor kalveren gaat het vanaf 1 januari 2020 in. Omdat de methode van elektronarcose voor volwassen runderen nog niet op punt stond toen het decreet tot stand kwam, werd een uitzondering voorzien. Voor deze grotere dieren is de ‘post-cut-stunning’ verplicht, waarbij het dier onmiddellijk na de halssnede verdoofd wordt. Het decreet gaf wel een mandaat aan de Vlaamse regering om elektronarcose ook te verplichten voor runderen, zodra de techniek op punt zou staan. Daarnaast wordt de mogelijkheid bekeken om mobiele slachthuizen toe te laten voor kleine aantallen dieren.

 

Weyts wil het welzijn van dieren centraal zetten in de maatschappij en zet daarom blijvend in op doorgedreven sensibilisering. Maar ook handhaving moet een belangrijk sluitstuk vormen van zijn beleid door controles uit te voeren in alle geledingen van de dierenhandel en –houderij.