Volgend jaar starten 14 duurzame-landbouw-projecten

Vlaams minister van Landbouw Joke Schauvliege trekt ongeveer 1,4 miljoen euro uit voor 14 goedgekeurde demonstratieprojecten rond duurzame land- en tuinbouw. Voor de jongste projectoproep in het kader van het Vlaams programma voor plattelandsontwikkeling (PDPO) waren de thema’s rendabiliteit, bodemvruchtbaarheid, vergroeningsmaatregelen, dierenwelzijn en huisvesting en, tot slot, biologische gewasbescherming. Tal van onderzoeksinstellingen en sectororganisaties hebben daarop ingespeeld met projectvoorstellen. Eén ervan wijst landbouwers op de mogelijkheden die vlinderbloemigen bieden gelet op de vergroeningsvoorwaarden in het nieuw gemeenschappelijk landbouwbeleid. Voor rundveebedrijven met een nauwe vruchtwisseling (gras-maïs) kan een vlinderbloemige een ideale derde teelt zijn om aan de voorwaarde van gewasdiversificatie te voldoen.

Het doel van de demonstratieprojecten is landbouwers en tuinders bewust te maken van nieuwe mogelijkheden op het vlak van duurzame praktijken en technieken en ze door demonstraties in de praktijk ingang te doen vinden op de Vlaamse bedrijven. In de demonstratieprojecten wordt vooral het sensibiliseren van boeren en tuinders beoogd. Er wordt namelijk gestreefd naar een maximale toepassing van de nieuwe inzichten uit de projecten bij de landbouwers en de tuinders zelf. De recent goedgekeurde projecten gaan van start in de eerste helft van 2015 en lopen gedurende maximaal twee jaar.

Rendabiliteit was een projectthema vanuit de gedachte dat het financiële plaatje op veel land- en tuinbouwbedrijven niet rooskleurig oogt terwijl er nog belangrijke saldo- en inkomensverschillen zijn tussen bedrijven. Demonstratieprojecten binnen dit thema tonen hoe de landbouwer een juiste kostprijsberekening en inschatting van risico’s kan maken. Ook demonstreren ze zeer concrete manieren om via een verbetering van de technische resultaten of een verlaging van de vaste en variabele kosten de rendabiliteit te verbeteren. De vier goedgekeurde projecten richten zich tot de volgende deelsectoren: openluchtgroenteteelt, varkens-, braadkippen- en schapenhouderij.

Bodemvruchtbaarheid is een complex verhaal waar een evenwichtige nutriëntenbalans van belang is en het op peil houden of verbeteren van het organisch stofgehalte een continue uitdaging vormt. Een correcte inschatting van de stikstofbehoefte van een gewas en de beredeneerde toepassing ervan, zijn van cruciaal belang voor zowel een kwantitatief als kwalitatief optimale gewasopbrengst en voor het maximaal respecteren van de geldende nitraatresidunormen. De focus in dit thema ligt op het inschatten en beïnvloeden van de mineralisatiegraad, het behoud en verhogen van het organisch stofgehalte, het verantwoord aanwenden van organische bemesting, de inzet van bodembedekkers en erosiebestrijdende maatregelen. Via twee projecten in dit thema worden brongerichte erosiebestrijdende maatregelen, onder andere strip-till, gepromoot.

Vanaf 2015 treedt het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid in werking. Om de volledige inkomenssteun te kunnen genieten, moeten landbouwers aan een aantal voorwaarden voldoen. Gewasdiversificatie en het aanleggen van ecologisch aandachtsgebied zijn enkele nieuwe voorwaarden. De teelt van vlinderbloemigen kan een oplossing bieden voor zowel gewasdiversificatie als de invulling van het ecologisch aandachtsgebied. De doelstelling van het goedgekeurde project is de bewustmaking van de mogelijkheden van vlinderbloemigen, geteeld onder de vergroeningsvoorwaarden, en dit op een manier die het beste geschikt is binnen de individuele bedrijfsvoering. Dankzij dit project zullen rundveehouders begeleid kunnen worden om een meer doordachte keuze te maken binnen het nieuwe beleidskader.

Dierenwelzijn is een maatschappelijke bezorgdheid en een belangrijke randvoorwaarde in de dierlijke productie. De huisvesting is van invloed op het welzijn van dieren. Zo is voor de huisvesting van konijnen een geleidelijke verplichte omschakeling naar parkhuisvesting gepland. Wie nu een nieuwe stal bouwt of verbouwt voor vleeskonijnen moet dit doen in de vorm van een parksysteem. Ook de bestaande huisvesting van vleeskonijnen zal op langere termijn moeten evolueren. Intussen is de druk van de afnemers echter groot, zodat deze geplande geleidelijke overgang in het gedrang komt en de tijdsdruk toeneemt. Uit onderzoek blijkt bovendien dat voor voedsters (moederdieren, nvdr.) parkhuisvesting nog niet evident is. Het goedgekeurde project speelt in op deze problematiek. Het tweede goedgekeurde project heeft als doel het voorkomen, signaleren en behandelen van klauwaandoeningen om het dierenwelzijn op een melkveebedrijf te optimaliseren.

Het gebruik van biologische beheersmaatregelen ter bestrijding of beheersing van ziekten en plagen is een belangrijk basisprincipe voor de biologische teelt. Ook in de gangbare teelt is of wordt dit een belangrijk alternatief voor chemische bestrijding. In het kader van de geïntegreerde gewasbescherming (IPM) wordt gesteld dat bij voorkeur gebruik gemaakt wordt van duurzame, biologische, fysische en andere niet-chemische methoden. Het is één van de acht basisbeginselen binnen IPM. In dit thema werden drie projecten goedgekeurd die kennis over biologische gewasbeschermingsmiddelen en/of biologische beheersmaatregelen en -strategieën demonstreren. Binnen de projecten is het leren monitoren van de te beheersen ziekte of plaag een onderdeel, aangezien bij biologische gewasbescherming een goede monitoring en ingrijpen op het juiste ogenblik van cruciaal belang zijn.