Voor wanneer sinterklaaschocolade zonder kinderarbeid?

Nu Sinterklaas weer in het land is en zakken vol chocolade uitdeelt aan brave en minder brave kinderen, klinkt de ethische vraag rond het productieproces van cacaobonen – waar vaak kinderhanden aan te pas komen – weer luider. Ook Barry Callebaut, de grootste chocoladeproducent ter wereld, is niet doof voor die bezorgdheid en lanceerde een ambitieus reddingsplan dat de opbrengst van Afrikaanse cacaoboeren moet verhogen en kinderarbeid op cacaoplantages voorgoed verleden tijd moet maken.

Met ‘Forever chocolate’, een groots opgezet reddingsplan, wil chocoladefabrikant met Belgische roots Barry Callebaut twee vliegen in één klap slaan. Enerzijds moeten er maatregelen genomen worden opdat er over 20 jaar nog voldoende cacao is, aldus woordvoerder Christiaan Prins. Anderzijds moet de productie ook duurzamer, met andere woorden zonder kinderarbeid en zonder ontbossing om nieuwe plantages aan te leggen. In totaal wil ‘Forever chocolate’ meer dan 500.000 cacaoboeren uit de armoede halen.

In Ivoorkust en Ghana, de voornaamste productielanden van cacao, leiden ondermaatse productiemethoden ertoe dat de opbrengst van cacaoplantages blijft afnemen. Daardoor wordt het voor boeren almaar minder interessant om cacao te verkiezen boven palmolie of rubber, wat voor chocoladefabrikanten een zorgwekkende evolutie is. 'Forever Chocolate' moet het tij keren. Er zullen nieuwe cacaobomen worden aangeplant, boeren zullen worden gecoacht en - al dan niet financieel – ondersteund, zo klinkt het.

“Vandaag levert één hectare in West-Afrika gemiddeld 400 kilo cacao op”, zegt Prins. “In pakweg Ecuador is dat 2 à 3 ton. Als de opbrengst van de Afrikaanse cacaoboer vergroot, zal ook zijn inkomen stijgen.” Zo moet het ook lukken om niet langer de allergoedkoopste arbeidskrachten - kinderen - in te zetten. Het bedrijf wil bovendien controleren of de kinderen van de plantages wel naar school gaan. Volgens een rapport van de Amerikaanse Tulane-universiteit zouden zo’n 1,2 miljoen kinderen zwaar en gevaarlijk werk verrichten in de cacaoteelt.

Vandaag werkt Barry Callebaut al voor zo’n 10 procent van z’n cacaobonen rechtstreeks samen met de individuele boeren om zo tot honderd procent zeker traceerbare en duurzame cacao te komen. Boeren die via dit systeem willen werken, krijgen training en tips en kunnen een kleine lening afsluiten. Voorlopig gaat het om proefprojecten. Daarnaast test de chocoladefabrikant ook een monitoringsysteem uit dat inkopers in staat stelt om te detecteren waar nog kinderarbeid plaatsvindt. Op dit moment labelt Barry Callebaut zo’n kwart van de totale productie als ‘duurzaam’.

Volgens Oxfam-Wereldwinkels komt de actie van Barry Callebaut nogal laat. “De sector had jarenlang vooral geld veil voor marketingcampagnes, niet voor broodnodige investeringen”, aldus Marieke Poissonier van Oxfam-Wereldwinkels. “Dat wreekt zich, nu die bomen van 60 jaar oud amper nog vruchten dragen. Ze trachten nu de eigen tekortkomingen recht te trekken, maar alleen kan het de kinderarbeid in de sector niet uitroeien. Boeren zullen er pas écht op vooruitgaan als de hele productieketen wordt herbekeken en zij een groter deel van de koek krijgen. Toch is het een belangrijk signaal dat de grootste verwerker ter wereld zegt dat het nu menens is.”