"Water is verwaarloosd thema in klimaatdebat"
Zowat 92 procent van de Vlaamse professionele watergebruikers geeft aan dat ze waterproblemen ondervinden. Dat blijkt uit een enquête van het Vlaams Kenniscentrum Water (Vlakwa). Specifiek voor de landbouwsector blijkt de grootste zorg de stijging van de kostprijs van water te zijn. In het verleden zetten landbouwers vooral in op rationeel waterbeheer om te voldoen aan vergunningsvoorwaarden, terwijl de belangrijkste drijfveer in de toekomstvisie van diezelfde landbouwers het reduceren van de operationele kosten is. Negen op de tien landbouwers liet nog nooit een waterscan/-audit uitvoeren op zijn bedrijf. Het blijkt symptomatisch voor de relatieve verwaarlozing van het thema. “Ook op de klimaattop in Parijs krijgt water te weinig aandacht”, aldus Vlakwa.
De overgrote meerderheid (92%) van de professionele Vlaamse watergebruikers ondervindt waterproblemen. Dat blijkt uit een nieuwe Vlakwa-enquête bij 328 ondernemingen uit de land- en tuinbouw, horeca, zorgsector en de industrie. Volgens Vlakwa zal dat percentage overigens oplopen tot 96 procent tegen 2020. Die problemen gaan van de kostprijs van water tot de verstrenging van de lozingsnormen en de verminderde beschikbaarheid. Allemaal aspecten die nog meer onder druk zullen komen te staan als gevolg van de klimaatverandering. Meer dan de helft van de respondenten plannen in de nabije toekomst maatregelen.
61 procent van de professionele watergebruikers plant bijkomende inspanningen op het niveau van rationeel waterbeheer. Voor landbouw gaat het dan vaak over de omschakeling van diep grondwater en/of leidingwater naar ondiep grondwater, hemelwater of oppervlaktewater. Dat denken landbouwers vooral te realiseren via technische ingrepen en intern waterhergebruik. Voor landbouwers is leidingwater het belangrijkst, gevolgd door diep grondwater, hemelwater, ondiep grondwater en oppervlaktewater, in die volgorde.
Amper negen procent van de landbouwers liet ooit een waterscan of een wateraudit uitvoeren. Van die negen procent voerde slechts 25 procent de aanbevolen maatregelen ook uit. Voor de periode 2000-2015 geven landbouwers aan dat het voldoen aan de vergunningsvoorwaarden veruit de belangrijkste drijfveer was om in te zetten op rationeel watergebruik. Voor de periode 2015-2020 identificeren de ondervraagde landbouwers de besparing en beheersing van de operationele kosten als de belangrijkste driver. Ook de beperkte beschikbaarheid van bepaalde waterbronnen baart landbouwers zorgen. Opvallend, maar niet geheel verrassend: ook financiële stimuli scoren heel hoog wat betreft de drijfveren om werk te maken van rationeel waterbeheer.
In het licht van de opwarming van het klimaat merkt Vlakwa op dat water ook tijdens de COP 21 die momenteel aan de gang is in Parijs “relatief verwaarloosd” wordt, terwijl het nochtans één van de grote uitdagingen is waar onze maatschappij vandaag voor staat. Daarom bereidt Vlakwa samen met de overheid en de beroepsfederaties verschillende passende acties voor op economisch, technisch, sociaal, ruimtelijk en juridisch vlak.
Op economisch vlak ziet Vlakwa bijvoorbeeld dat professionele watergebruikers nauwelijks gebruikmaken van Vlaamse en Europese financiële stimuli. Steun voor onder meer wateraudit/waterscan, ecologiepremie, enzovoort, zullen worden geëvalueerd en een passende bijsturing zal door Vlakwa worden voorgesteld. Op technisch vlak zal Vlakwa haar taak in het initiëren, coördineren en faciliteren van onderzoeks- en demonstratieprojecten verderzetten. Op zoek naar antwoorden op technische uitdagingen kijkt het kenniscentrum ook naar het buitenland.
Meer info: enquête Vlakwa
