"Water moet dringend duurder worden"

Meer opvang van regenwater, de betonstop onverminderd doorvoeren en afvalwater zuiveren. Het zijn een paar van de oplossingen die professor Marijke Huysmans, waterkundige aan de Vrije Universiteit Brussel, in De Standaard naar voor schuift als antwoord op de waterschaarste in ons land. Ontzilting is vooralsnog een te duur en energieverslindend proces, maar het duurder maken van kraantjeswater kan in elk geval helpen in de bewustwording en kan de zoektocht naar alternatieven urgenter maken.

Als buitenbeentje in West-Europa staat België wereldwijd op de 23ste plaats van landen die met de grootste waterschaarste dreigen te kampen, zo bleek recent uit een rapport van het World Resources Institute. Enkel Spanje en Italië, landen die we met een heel ander klimaat associëren als het onze, bevinden zich als West-Europese landen in het gezelschap van België. Voor de meesten onder ons was het even schrikken, maar niet voor Marijke Huysmans, waterkundige aan de VUB. “We weten al langer dat ons land slecht scoort. We zijn een dichtbevolkte regio en behalve huishoudens gebruiken ook de landbouw en de industrie veel water, hoewel er niet zo veel beschikbaar is”, legt ze uit.

De droogte is volgens de VUB-professor structureel en heeft niet zo veel te maken met de opeenvolgende droge zomers die we meemaken. “Dat gebrek aan neerslag maakt het probleem wel groter”, klinkt het. Voor haar is het duidelijk. “Je gazon sproeien of je auto wassen met kraantjeswater, het kan echt niet meer. Ook landbouw en industrie moeten stoppen met drinkwater te gebruiken voor processen waar die graad van zuiverheid niet meer nodig is.”

Hoe kunnen we dan wel onze waterstress verlichten. “Nog meer dan vandaag het geval is, moeten we regenwater opvangen en bijhouden. Er zit nog potentieel in regenwateropvang op grote gebouwen of sporthallen en in opvang op wijkniveau”, meent Huysmans. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van minder verharding om zo de grondwaterreserves te voeden. “We hebben grote gebieden nodig waar het water rustig kan insijpelen. De betonstop is welkom, al zal die lang niet al onze waterproblemen oplossen.”

Ook gezuiverd afvalwater (effluent) kan soelaas brengen, stelt de VUB-prof. Waterzuiveringsmaatschappij Aquafin heeft meer dan 300 installaties en in 194 daarvan (de grotere) produceert het jaarlijks 800 miljoen kubieke meter water dat voor hergebruik in aanmerking komt. Bedrijven en landbouwers kunnen momenteel in droge periodes effluent aftappen aan een veertigtal installaties. Het mag gebruikt worden voor het beregenen van gewassen die niet rauw geconsumeerd worden. “We bekijken vanuit lokale behoeften wat er nog mogelijk is”, zegt Aquafin-woordvoerder Anja De Wit.

Ontzilting wordt soms ook wel naar voor geschoven als oplossing voor waterschaarste, maar Marijke Huysmans ziet dat niet meteen aan de orde in Vlaanderen. “Het zoet en drinkbaar maken van zout zeewater is voorlopig nog te duur en het vergt te veel energie”, meent ze. Wel gelooft ze dat het duurder maken van water de bewustwording in de hand kan werken. “Ons watergebruik is nog te onbekommerd, te gulzig. Vandaag is water te goedkoop. Daardoor is er weinig stimulans om naar alternatieven te zoeken en erin te investeren. Ik merk een groeiend besef dat het waterprobleem urgent is. Maar als er niets meer uit de kraan komt en het pijn doet in de portemonnee, dan pas zal het echt doordringen bij iedereen”, luidt het.