Weg is ondernemersvertrouwen in landbouw na zomer 2018

Na twee jaar van herstel kreeg het ondernemersvertrouwen in de landbouw vorig jaar een nieuwe klap te verwerken. De Europese boerenkoepel Copa-Cogeca schrijft dat toe aan de extreme weersomstandigheden vorige zomer. In sommige landen viel er maandenlang geen druppel regen terwijl elders in de EU boeren rond oogsttijd geconfronteerd werden met zware overstromingen. Vooral de Zweedse en Deense boeren laten nu het hoofd hangen. De droogte had er zo’n grote impact op de veldopbrengsten dat het effect zich op veebedrijven sterk manifesteert in de beschikbaarheid van voeder.

Onzekerheid over het klimaat, over de prijzen van landbouwproducten, het Europees landbouwbeleid na 2020, het vertrek van de Britten uit de EU, … leidt er toe dat boeren de toekomst somber inzien. Koepelorganisatie Copa-Cogeca meet op regelmatige basis het ondernemersvertrouwen en ziet dat sterk dalen. In de tweede helft van 2018 verwaterde het vertrouwen en dat heeft volgens de boerenorganisatie alles te maken met de droogte van vorige zomer. Het voorjaar van 2018 was immers nog ingezet met een positief sentiment.

De Europese Commissie sprong de landbouwers bij met een versoepeling van de vergroeningsverplichtingen en groen licht voor vervroegde uitbetalingen van de inkomenssteun. Sommige nationale overheden voorzagen ook in eigen steunpakketten. Alle beetjes helpen in tijden van crisis, maar het was onvoldoende om de problemen op bedrijfsniveau op te lossen en het vertrouwen van bedrijfsleiders te herstellen.

Voor zijn vertrouwensbarometer doet Copa-Cogeca een beroep op de resultaten van soortgelijke enquêtes waarmee de lidstaten het ondernemersvertrouwen in de landbouw meten. De gecombineerde resultaten geven de antwoorden weer van 8.000 Europese boeren en tuinders. Degenen met de meeste zorgen, zijn de varkenshouders gezien de economische impact van Afrikaanse varkenspest. Ook de Britse boeren zijn erg onzeker omtrent hun toekomstperspectief omdat ze niet weten wat ze mogen verwachten van de Brexit. Gaan hulpmiddelen zoals meststoffen en veevoeders duurder worden? Zullen de veeprijzen sterk dalen? Ze wachten bang af.

Het Europese landbouwinkomen is vorig jaar met gemiddeld drie procent gedaald in vergelijking met 2017. Niet overal in de Unie is dat beeld gelijk. 2018 was bijvoorbeeld een heel slecht jaar voor de Deense boeren, maar een jaar van beterschap voor de Sloveense boeren. België is één van de landen waar het landbouwinkomen vorig jaar daalde. De weersomstandigheden waren niet gunstig voor plantaardige productie, maar het opbrengstverlies werd niet overal veroorzaakt door droogte. In het anders zo droge zuiden van Europa waren het de overstromingen midden oktober die de oogsten ruïneerden.