Boerenbondvoorzitter responsabiliseert erfbetreders

Om goed onderbouwde keuzes te maken, heeft een landbouwer nood aan ongebonden professioneel advies. Daarbij moet het belang van het bedrijf het uitgangspunt vormen, eerder dan dat van de aanbieder van de dienst of product waaraan het advies vaak gebonden is. Die twee zinnetjes uit de toekomstvisie van Boerenbond worden opgerakeld in het voorwoord dat voorzitter Sonja De Becker schrijft in Boer&Tuinder. Aanleiding daarvoor is dat erfbetreders de pluimveehouderij blijkbaar ontdekt hebben als een sector waar de komende jaren het manna uit de hemel zal vallen. Zij goochelen met veelbelovende productie- en opbrengstcijfers die boeren het hoofd op hol brengen, maar niet erg realistisch zijn.

Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker is in Boer&Tuinder erg scherp voor de erfbetreders waar landbouwers sterk op leunen bij het uitstippelen van hun toekomstplannen. “Het belang van het bedrijf moet vooropstaan en niet dat van de aanbieder van de dienst of van het product waaraan het advies vaak gebonden is”, citeert ze uit de visienota van Boerenbond omtrent een duurzame groei van de Vlaamse land- en tuinbouw. Door de malaise in de grote subsectoren van de landbouw (varkens, melkvee, akkerbouw, enz.) breekt iedereen zich het hoofd over toekomstgerichte keuzes voor een starter of een boer die wil omschakelen. Blijkbaar geven erfbetreders die daarover aangeklampt worden niet altijd even doordacht advies.

De Becker: “We hebben het de afgelopen jaren zien gebeuren in de varkens- en de melkveehouderij. Nu zien we het opduiken in de pluimveesector. Erfbetreders die goochelen met ‘fantastische’ cijfers op het vlak van productiegetallen, voorspelde opbrengstprijzen, minimale kostprijzen. Eigenlijk komt het erop neer dat men scenario’s doorrekent met vaste opbrengsten en onderschatte kosten. De realiteit is dat de omgeving volatieler is dan ooit!”

Als de financiering van de nieuwe pluimveestal rond is omdat er uiteindelijk altijd wel een bank toehapt, dan heeft de boer in kwestie vaak de kleine lettertjes niet gelezen in verband met waarborgen en inningen van schulden. “Die komen later naar boven”, weet de Boerenbondvoorzitter, “als de realiteit plots blijkt af te wijken van de ideale wereld van kosten en opbrengsten.” Op de landbouwstudiedag van de Universiteit Gent waarschuwde ook Koen Symons, diensthoofd van het Innovatiesteunpunt, voor kortzichtigheid in een sector met een positieve marktteneur. “Wanneer een nieuw bedrijf goed en wel opgestart is en technisch begint te draaien, kan de conjunctuur er al helemaal anders uitzien.”

Twee maanden geleden was in de wandelgangen van Agribex, de landbouwbeurs in Brussels Expo, reeds te horen dat het aantal vergunningsvragen voor braadkippenstallen een opvallende piek kent. Toen al waren er mensen die daar vraagtekens bij plaatsten gelet op de wispelturigheid van de markt, de verwerkingscapaciteit en de eisen die aan de boer worden gesteld. Een varken is nog altijd niet hetzelfde als een kip, dus is niet elke bekwame varkenshouder per definitie een goede braadkippenhouder. Omschakelen kan met andere woorden uitdagender zijn dan op het eerste gezicht af te leiden is uit de informatie die een erfbetreder voorschotelt. Financieel pijnlijk wordt het wanneer de hoge groeicijfers en lage sterftecijfers uit het contract na enkele productieronden niet haalbaar blijken.

In september vorig jaar was de voorzitter van de Landsbond de eerste die de kat de bel aanbond met de voorzichtige waarschuwing dat “de bomen niet tot in de hemel groeien”. Door de malaise in andere deelsectoren was de interesse in braadkippenhouderij toen al zo groot dat het de Landsbond zorgen baarde. “De perceptie leeft dat dit de enige sector is met toekomst en dit wordt ondersteund door stimulansen vanuit de toelevering en de banken”, verklaarde voorzitter Danny Coulier toen.

Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker doet een opvallende oproep: “Dat erfbetreders trachten hun producten en diensten te slijten, kan niemand hen kwalijk nemen. Dat sommigen daarbij gebruikmaken van onrealistische, ja zelfs foutieve, informatie is een brug te ver. En voor alle duidelijkheid: dit is gelukkig niet de handelswijze van alle erfbetreders. Ook juist is dat het nemen van een investerings- of een andere bedrijfsbeslissing uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de bedrijfsleider zelf is. Maar toch, bij deze roep ik de betrokken erfbetreders op om een minimale deontologie in de klantenrelatie aan de dag te leggen.”

De Becker ziet voor Boerenbond, en de bedrijven van de Boerenbond-groep, een belangrijke taak weggelegd in het verstrekken van realistische en correcte cijfergegevens over de sectoren. “Die moeten onze leden in alle objectiviteit helpen in hun bedrijfskeuzes. Landbouwers moeten immers zelf kunnen beslissen en onafhankelijk hun keuze kunnen maken. Gelukkig hebben de meesten genoeg gezond boerenverstand om ballonnetjes te doorprikken.”

We konden onmogelijk alle erfbetreders om een reactie vragen, maar de mengvoederindustrie stond ons graag te woord. Beroepsvereniging BEMEFA kan zich volledig vinden in de oproep van de Boerenbondvoorzitter. Directeur-generaal Yvan Dejaegher zegt daarover het volgende: “Wij bepleiten dezelfde voorzichtigheid. Een lange termijn strategie moet doorwegen bij het nemen van bedrijfsbeslissingen. In dat opzicht kan het zinvol zijn om de adviezen van de verschillende erfbetreders - van dierenarts tot bank, van consultant tot mengvoederfabrikant - op elkaar af te stemmen.”