Danone pioniert met buffer voor volatiele melkprijs
Op de Agridagen, een veehouderijbeurs die vorige maand een geslaagde doorstart kreeg in Ravels, hoorden we het voor het eerst. “Danone biedt via de joint venture Danone Hombourg Recolte zijn Vlaamse melkveehouders contracten aan.” In heel wat andere sectoren (aardappelen, groenten, kippen, varkens, enz.) zijn contracten niet nieuw en daarom geen nieuws. In de melkveehouderij ligt dat anders. De stelling ‘zonder contracten blijven wij geen melkveehouder’ bleek bijzonder gecontesteerd op een seminarie tijdens de Agridagen. VILT haastte zich daarom naar Danone in Rotselaar voor tekst en uitleg. Daar vernemen we dat de nieuwe, collectieve prijsformule er kwam op vraag van de melkveehouders. Zij worstelen in hun bedrijfsvoering met de extreme prijsvolatiliteit. Door de pieken en de dalen van de melkprijs af te vlakken, komt Danone aan die bezorgdheid tegemoet.
Tijdens een seminarie op de Agridagen zorgde de stelling ‘zonder contracten blijven wij geen melkveehouder’ voor vuurwerk. Meer dan zeven op de tien aanwezigen – waarvan ongeveer de helft melkveehouders – waren het er niet mee eens dat dit de manier is om het inkomen van de producent veilig te stellen in het post-quotumtijdperk. Ook al doet de zuivelcrisis het taboe rond contracten in de melkveehouderij verdwijnen, het thema heeft nog steeds voor- maar vooral hevige tegenstanders.
Vreemd genoeg moet je die tegenstanders zoeken bij de melkveehouders die nog nooit een contract voorgeschoteld kregen. Wie de keuze niet moet maken, heeft gauw een oordeel gevormd. Feit is dat bij Danone, de eerste zuivelverwerker die een alternatief uitwerkte voor de reguliere melkvergoeding in ons land, een groot deel van de leveranciers er dankbaar gebruik van maakt. De verleiding van een iets hogere melkprijs zal in de huidige laagconjunctuur uiteraard groot geweest zijn, maar iedereen beseft dat dit een engagement op lange termijn is. Er komt met andere woorden ook een periode waarin de Danone-leveranciers niet ten volle zullen kunnen genieten van de wederopstanding van de zuivelmarkt.
Sinds 1 januari 2016 staat het de circa 100 leveranciers van Danone vrij om de vergoeding van een deel van hun melkproductie niet alleen van de markt te laten afhangen maar ook van hun variabele productiekosten. Het resultaat is een meer stabiele melkprijs, niet noodzakelijk een hogere melkprijs. Waarom er rekening gehouden wordt met de variabele kosten en niet met de vaste kosten op een melkveebedrijf? “Onder de variabele kosten vallen de meest volatiele melkproductiekosten die het collectief prijsmechanisme probeert op te vangen”, verduidelijkt Kris Geeraert, general manager van Danone BeNeLux. Vaste kosten zoals de afschrijving voor een stal en machines kunnen daarentegen erg verschillen. Twee melkveehouders van Danone die allebei voor een gelijk deel van hun melkproductie beroep doen op de collectieve melkvergoeding zullen onder de streep dus nog altijd een ander financieel resultaat realiseren.
Minder prijsvolatiliteit stond hoog op het verlanglijstje van de leveranciers van Danone. Elke zuivelverwerker is een prijzenbuffer voor zijn leveranciers want de melkprijs schommelt nooit zo sterk als de prijs van boter en melkpoeder. Wat Danone doet, is niettemin nieuw en anders. Geeraert: “ De prijsformule is in overleg met producentenorganisatie ‘Beste melk’ en met de hulp van een boekhoudkantoor vastgelegd in een contract. Je mag het dus niet zien als een ondoorzichtig model dat Danone kan bijsturen zodat de contractprijs na verloop van tijd precies overeenstemt met haar standaardprijs.”
Transparantie was voor de beide partijen heel belangrijk. Het draait volgens Geeraert niet om dat centje meer of minder op de korte termijn. Wél om het vangnet dat leveranciers geboden wordt met het oog op een meer bedrijfszekere toekomst. Het voordeel voor Danone zit hem in de meer stabiele inkoopprijs. Melkveehouder Johan Hillen, tevens voorzitter van de producentenorganisatie, verwacht dat de marktprijs en de contractprijs niet ver uit elkaar zullen liggen wanneer dat nagerekend wordt op een termijn van bijvoorbeeld tien jaar. Daarvoor zijn de simulaties die de prijsformule onderbouwen veel te grondig uitgevoerd. Het is met andere woorden geen model voor opportunisten, wel voor melkveehouders die het op hun heupen krijgen van de wispelturigheid van de zuivelmarkt.
Meer weten? Lees het uitgebreide interview met Kris Geeraert (Danone) en Johan Hillen (melkveehouder) in de wekelijkse duiding van VILT.
