Jonge melkveehouders ‘solliciteren’ bij Danone

Een dertigtal jonge melkveehouders voerden actie bij de Danone-vestiging in Rotselaar. Om hun ongenoegen te tonen over de groeibeperking van twee procent die de zuivelproducent wil gaan opleggen aan haar melkleveranciers, overhandigden ze een symbolische 'sollicitatiebrief voor een job met een toekomst' aan de lokale directie. "Als jonge starters hebben we in het verleden op basis van een toekomstvisie, een financieel plan opgesteld dat door deze maatregel maar moeilijk kan gerealiseerd worden”, zegt melkveehouder Bram Agten. De groeibeperking komt immers neer op een groeistop. Volgens Danone wil het bedrijf in samenspraak met de landbouwers zoeken naar een oplossing om het onevenwicht in vraag en aanvoer van melk op te lossen.

Recent maakte Danone aan haar leveranciers bekend dat ze vanaf volgend jaar een aantal veranderingen wil doorvoeren. De melkverwerkingsfabriek in Rotselaar kampt met een overschot aan melk en dat wil het bedrijf oplossen door een aantal melkveebedrijven af te stoten en een groeistop door te voeren bij haar leveranciers. “Op die manier willen we de impact beperken op de volledige collecte”, legt Annekatrien De Smedt, woordvoerder van Danone, uit. De jonge melkveehouders die aan het bedrijf leveren, zijn niet opgezet met die maatregelen. “De melkerij wil de verantwoordelijkheid om een tweede afzetkanaal te zoeken niet op zich nemen”, klinkt het.

“Onze pogingen om met Danone te onderhandelen, leverden geen resultaten op”, zegt melkveehouder Bram Agten. “En degenen die in dit verhaal het hardst gestraft worden zijn wij, de jonge melkveehouders. Sommigen onder ons bouwden bijvoorbeeld een nieuwe stal of investeerden in het optimaliseren van de melkproductie per koe, onder meer omdat we destijds het signaal kregen dat er nooit genoeg melk kan zijn. Gedane investeringen kunnen op die manier niet renderen.”

Ze staan er met een wrang gevoel, de jonge melkveehouders. Want ze zijn fier dat ze kunnen leveren aan Danone, maar de open communicatie is volgens hen al een tijdje zoek. “Hoeveel melk is er teveel? Dat weten we niet. Hoeveel melk komt er binnen? Hoeveel melk wordt er verwerkt? Daar hebben we geen idee van. Wij krijgen geen cijfers”, zeggen de melkveehouders. De aankondiging dat de productiegroei van melkveebedrijven tot maximaal twee procent beperkt wordt, viel dan ook niet in goede aarde.

“We zijn naar hier gekomen om een constructief gesprek te voeren, met ruimte voor onderhandeling”, zegt Bram Agten. Want naast de groeibeperking, zitten de jonge landbouwers ook met vragen over nieuwe duurzaamheidseisen die Danone oplegt aan haar leveranciers. “"We zijn zeker niet tegen duurzaamheid en we zijn zeker bereid om extra maatregelen te nemen, maar duurzame maatregelen moeten ook rendabel zijn. Het moet gezond blijven zowel voor de consument, het dier, de onderneming als de melkproducent", klinkt het. “We willen samen met de fabriek een toekomstvisie uitbouwen.”

Duurzaamheid en groeibeperking, dat zijn de twee zaken die op de onderhandelingstafel liggen. “Wat de groeibeperking betreft, sinds de afschaffing van de melkquota, wordt er meer en meer melk geproduceerd, terwijl de vraag naar melk in Europa niet toeneemt”, legt Annekatrien De Smedt uit. “We hebben dus te maken met een onevenwicht dat we tot nu toe konden absorberen, maar wij zijn geen melkfabrikant, maar een melkverwerker. Op deze manier was de situatie voor ons niet meer houdbaar.” Danone ging daarop met de producentenorganisatie rond de tafel zitten om nieuwe maatregelen uit te werken om het onevenwicht weg te werken.

In de context van de groeibeperking stelde het bedrijf voor om de exclusiviteit tussen melkveehouder en afnemer op te heffen. “Op die manier kan één melkveehouder aan een tweede afnemer verkopen, waardoor hij minder afhankelijk is en zijn verdere groei kan maximaliseren”, legt Annekatrien De Smedt uit. Hoe dat voorstel concreet uitgewerkt zal worden, is voorlopig nog onbeslist. “Wij gaan ervan uit dat we daarvoor kunnen rekenen op het interprofessioneel overleg.” Danone benadrukt daarnaast dat het sinds drie jaar een uniek melkprijssysteem hanteert om de melkprijs volatiliteit te beperken. “Een heel aantal melkveehouders zijn daarin meegegaan en we willen het systeem ook in de toekomst blijven toepassen.”

“Naast de wensen van de producenten, moet Danone ook blijven voldoen aan de vereisten van de consumenten”, zegt Annekatrien De Smedt. “En zij vragen naar duurzame producten.” Danone creëerde daarom een lijst duurzaamheidsmaatregelen waaraan haar melkleveranciers moeten voldoen. “We vragen dat ze voldoen aan vijf maatregelen uit die lijst en daarvan mogen de melkveehouders er zelf drie kiezen”, legt de woordvoerder uit. Wat de precieze maatregelen op die lijst inhouden, wou Danone niet kwijt, maar het bedrijf werkt wel met een premiesysteem dat melkveehouders die inzetten op duurzaamheid en kwaliteit, extra beloont. “Voor ons is en blijft een duurzame relatie met onze melkveehouders erg belangrijk”, besluit Annekatrien Desmedt. Of verdere onderhandelingen nog iets opleveren voor de jonge melkveehouders, valt af te wachten.